Bellek Yitimi dikkate alınması gereken bir problem! Çünkü beyin dikkat sinyalleri veriyor olabilir. Unutkanlığı yenmenin en kayda değer yolunun hafızayı güçlendirmekten geçtiğini söyleyen Medical Park Gebze Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Zehra Duygu Ekmekçi Doğan, “Sosyal ilişkiler ayrıca fikir faaliyetlerimizi arttırır keza de ruhsal sıkıntılarımızı hafifletir. Vaktinizin büyük bölümünü telefon ve bilgisayara değil sevdiklerinize ayırın. Her gün kolaya kaçıp hazırlanmış yiyecek yemeyin” uyarısında bulundu.
Bellek Yitimi denince çoğumuzun aklına öncelikle Alzheimer hastalığı (demans) kazanç. Bilhassa genç yaşta polikliniğine başvuran hastaların en büyük korkusu bu hastalığa yakalanmış olmaktır. Bir Takım istisna durumlar açık havada genç yaşta Alzheimer görülme olasılığı fazla düşüktür. Oysa bir hekim tarafından ayrıntılı çözümleme yapılması gerekir. Medical Park Gebze Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Zehra Duygu Ekmekçi Doğan, genç yaşta görülen unutkanlıkla ilgili kayda değer bilgiler verdi, uyarılarda bulundu.
EN BÜYÜK SORUN B12 EKSİKLİĞİ
Genç yaşta unutkanlığın en sık sebeplerinden birisi depresyondur. Bellek Yitimi şikâyetiyle başvuran hastada ilk olarak değerlendirilmesi gereken koşul son zamanlarda hayatında bir zorlanma veya uyku bozukluğu (aşırı uyuma ya da uyuyamama), halsizlik, isteksizlik, tez öfkelenme, moral bozukluğu, coşku, takıntı gibi bunalım belirtileri yaşayıp yaşamadığıdır. Bu şikâyetleri yaşamış kişilerde dikkat dağınıklığı, odaklanma problemleri olması nedeniyle amnezi şikâyeti de olacaktır. Bir başka unutkanlık sebebi iç salgı bezleri hastalıklarıdır. Tiroid hormon bozukluğu (guatr), diyabet (diyabet) gibi hastalıklar iyi çare edilmezse unutkanlığa yol açabilir. Günümüzde hazırlanmış yiyecek tüketimi, hatalı besin ve hatalı uygulanan diyetler bir takım vitamin ve minerallerin az ve beceriksiz alımına yan olarak da özellikle gençlerde unutkanlığa sebep olabilir. B12 vitamin eksikliği toplumda en sık tanıdık bellek yitimi sebeplerinden birisidir.
NE ZAMAN ENDİŞELENMELİYİZ?
Bellek Yitimi kişinin hayat kalitesini önemli anlamda bozmaya başladıysa mutlaka ayrıntılı olarak değerlendirilmelidir. Unutkanlık şikâyeti her durum için aynı gibi gözükse de bunama (demans) hastalığında bambaşka, depresyonda farklıdır. Bunama (demans) durumunda hasta yakınlarının en sık düşündüğü yanlışlardan bir her birine hastanın eskiyi çok iyi hatırlayıp yeni olayları hatırlamadığını belirtmeleridir. Sahiden bu bunama (demans) hastalığı için herzamanki bir durumdur. Hastalar yakın zamanda olan olayları kaydedememekte oysa eskiden yaşanmış (tescil edilmiş) olayları beyin arşivlerinden kolaylıkla çıkarabilmektedirler.
HER GÜN AYNI ŞEYLERİ YAPMAYIN
Günümüzde her ne değin hayatımızı kolaylaştırdığı için jurnal işlerimizde teknolojiyi kullanmayı seçsek de hesap işlerini mümkün olduğunca akıldan yapmaya kastetmek, numara ezberlemek gibi basit hafıza egzersizlerini yapmalıyız. Yoğun tempo içinde manâlı şeyleri unutmamak için not defteri yakalamak, hatırlatıcı alarm uygulamak da minik unutkanlıklarımızı en aza indirecektir. Televizyon seyretmek, zeki telefon ile zaman vermek gibi edilgen aktiviteleri azaltıp çevremizdekilerle daha fazla irtibat halinde olmalı ve daha fazla olumlu paylaşımda bulunmalıyız. Sosyal ilişkiler ayrıca fikir faaliyetlerimizi arttırmakta ayrıca de ruhsal sıkıntılarımızı hafifleterek bellek işlevlerimizin korunmasında rol oynamaktadır. Hafızayı desteklemek için her gün yaptığımız işlerin açık havada ara sıra günlük rutinimizden çıkıp bambaşka aktiviteler yapmalıyız. Bulmaca çözmek, kitap okumak, daima kullandığınız yol yerine işe ya da eve bambaşka bir yoldan gitmeyi denemek zihinsel aktivitelerimizi arttırabilir. Vücudumuzun temel ihtiyaçlarından biri olan uykuyu da göz ardı etmemeliyiz. İyi bir uyku için sıradan 8 saat gerekir. Kaliteli uyku, hücre yenilenmesine yardımcı olur ve beynin yeni öğrendiği bilgileri pekiştirmesini sağlar. İyi bir uyku için geç saatlerde çay/kahve tüketimi azaltılması ve uyumadan derhal önce akıllı telefona uzun zaman bakılmaması önerilir.
HAZIR GIDALARI FAZLA TÜKETMEYİN
Uyumlu ve sağlıklı beslemek vücudumuz için gereken besinleri edinmek beyin fonksiyonlarımızı dinç çalışması için esas unsurlardadır. Beslenmemize antioksidan, beta karoten, C ve E vitamini (ceviz, fındık, badem, yer fıstığı, ay çekirdeği, susam, keten tohumu vb) içeren yiyecekler eklemeliyiz. Yeşil, kırmızı, sarı ve turuncu renkli sebze ve meyveler antioksidan bakımından varlıklı, hafızaya iyi gelen yiyeceklerdir. Omega-3 içeriğinden dolayı haftada 2-3 defa tüketeceğimiz balık hafızamızı korumaya yardımcı olacaktır. Katı yağlar, hazırlanmış paketlenmiş gıdalar, aşırı şekerli yiyeceklerden uzak durmalıyız. Sigara her hastalığa zemin oluşturduğu gibi beyin fonksiyonlarını uzun vadede zayıflatması sebebiyle sigara içilmemeli ve içilen ortamlarda uzakta durulmalıdır. Düzenli yapılan alıştırma (en basiti açık havada yürüyüş) hem kilo kontrolü sağlayacak ve keza vücudumuzu hem de hafızamızı olumlu etkileyecektir. Uyumlu olarak yapılan meditasyon, yoga, pilates gibi aktivitelerin süre içerisinde farkındalık ve odaklanma üzerinde olumlu etkileri olacaktır.
