Cumhuriyet tarihinin en büyük yatırımlarından GAP’a hayat veren ve ceset dolgu hacmi bakımından Türkiye’de birinci, dünyada altıncı sırada bulunan Atatürk Barajı, takriben 26 yılda ülke ekonomisine maliyetinin 6 katı gelir sağladı.
YILLIK 8,9 MİLYAR KİLOVATSAAT ELEKTRİK ÜRETİLİYOR
Yapımına 4 Kasım 1983 yılında başlanan ve “barajların efendisi” olarak nitelendirilen Atatürk Barajı, kısıtlı imkanlara karşın 9 bin kişinin alın teriyle 9 yılda tamamlandı. Dünyanın önde gelen sulama ve enerji barajlarından biri olan ve göl alanı 817 kilometrekareyi bulan Atatürk Barajı’nın temelden yüksekliği ise 169 metre. Kurulu gücü 2 bin 400 megavat olan ve Türkiye’deki hidroelektrik santrallerinde üretilen enerjinin yüzde 20’sini kimsesiz tedarik eden barajda, takvim 8,9 milyar kilovatsaat elektrik üretimi yapıyor.
TÜRKİYE’NİN 7 YILLIK SU İHTİYACINI KARŞILAYACAK KAPASİTEYE SAHİP
Takvim ortalama su akışı 26 bin 654 milyar metreküp olan Atatürk Barajı, 48,7 milyar metreküp su depolama hacmine sahip. Bu miktardaki su, Türkiye’nin 7 yıllık içme ve kullanım suyu ihtiyacını kimsesiz karşılayabilecek kapasiteyi açıklama ediyor. Atatürk Barajı, ilk önce Şanlıurfa, Harran, Mardin, Ceylanpınar, Siverek-Hilvan ovaları edinmek üzere alan genelinde yaklaşık 10 milyon dekar bereketli arazinin suyla buluşmasını sağlıyor. Sulama projelerinin tamamlanmasın ardından ise barajın takvim su getirisinin 2,5 milyar doları bulması bekleniyor.
TURİZM İÇİNDE ÖNEMLI BİR POTANSİYEL
Baraj, elektrik üretimi ve sulamaya katkısının yanı sıra Şanlıurfa turizmi için de önemli bir potansiyeli barındırıyor. Şehrin önde gelen turizm değerleri aralarında bulunan barajı, her yıl yaklaşık 50 bin civarında yerli ve yabancı turist ziyaret ediyor. Dev baraj, bununla birlikte Türkiye için önemli bir balık üretim tesisi özelliği de taşıyor. 26 yılda yaklaşık 150 milyon yavru balık üretimi yapılan baraj, balıkçılığın gelişmesine de katkı maddesi sağlıyor.
“STRATEJİK BİR YATIRIMDIR”
Şanlıurfa Valisi Abdullah Erin, Atatürk Barajı’nın dünyanın önde gelen barajlarından biri olduğunu söyledi. Atatürk Barajı’nın çok fonksiyonlu bir projenin ürünü olduğunu açıklayan Erin, barajın elektrik üretiminin yanı sıra sulandırma, içme suyu, balıkçılık ve turizm gibi ayrı yönleriyle de ülke ve kent ekonomisine katkı sağladığını belirtti. Erin, barajda 1990 yılından itibaren su tutulmaya başlandığını anımsatarak, şöyle devam etti:
“Şu başlıca dek 180 milyar kilovatsaatin üzerinde enerji üretimi söz konusudur. Bu son derece kayda değer bir imal miktarıdır. Barajın ülkemize maliyeti toplamda 4 milyar dolar civarındadır. Devlet buraya 4 milyar dolar vermek suretiyle Türkiye ekonomisi açısından stratejik bir yatırımı gerçekleştirmiştir. Bugün itibarıyla sadece enerji alanında takvim 8,9 milyar kilovatsaat enerji üretimiyle ülke ekonomisine 26 yılda sağladığı katkı 25 milyar doların üzerine çıkmıştır. Yani 4 milyar dolarlık yatırımla yalnızca enerji alanında bile bunun katbekat üzerinde geri dönüşüm sağlandığını görüyorsunuz. Türk ekonomisine katkısı, insanlara sağladığı istihdam manâli. Bölgede sulama yatırımlarının tamamlanmasıyla 2 milyona yakın kişiye de yine bu kapsamda istihdam sağlanacaktır.”
Bölgenin 2050’ye değin içme suyu ihtiyacının da baraj yoluyla sağlanabileceğini vurgulayan Erin, Atatürk Barajı doğruca sulanabilen verimli arazinin ise 9 milyon dekar civarında olduğunu sözlerine ekledi.
“VERIMLI TOPRAKLARI SUYLA BULUŞTURUYOR”
Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Nihat Çiftlik Sahibi de Atatürk Barajı’nın 26 yıldır milletin hizmetinde olduğunu söyledi. Baraj baştan sona bölgedeki ürün deseninin değiştiğine değinen Çiftlik Sahibi, sulandırma imkanlarının artmasıyla Şanlıurfa’nın kimsesiz Türkiye’nin toplam pamuk üretiminin yarısını tek başına karşıladığını açıklama etti. Çiftçi, bu heybetli yatırımın Şanlıurfa’da olmasından da ayrıca gurur duyduklarını vurgulayan Çiftlik Sahibi, şunları kaydetti:
“Mezopotamya’nın verimli toprakları, Fırat Nehri’nin suyuyla Atatürk Barajı sayesinde buluşuyor. Güneydoğu’nun bereketli olmasına, zenginleşmesine ve insanlarımızın kazanç seviyesini artırmasına dolaylı yoldan destek veren bir projenin ürünüdür. Emeği geçen herkese baki teşekkür ediyoruz. Ülkemiz ve kentimiz için fazla manâli bir zenginlik kaynağıdır. Bugün bu topraklarda fazla kazanıyorsak, bu proje baştan sona kazanıyoruz. Böyle devasa projelere ülkemizin ihtiyacı var. 35 yılda kendisini 6’ya katlayan büyük bir proje, ülke ekonomisi için hayli büyük bir kazanımdır.”
