NEGATIF EBEVEYN TUTUMLARI ÇOCUKLARDA PSİKOLOJİK SORUNLARA NEDEN OLUYOR
Annelerin en büyük istekleri başlıca; çocuklarının başarılı, özgüvenli, akıllı, marifetli olması gibi şeylerdir. Bütün bunları isteyen anneler kendileri için ise “çok iyi, sabırlı, anlayışlı ve sevgi batmış anne” olma gibi hedefler belirler. Ama jurnal yaşamın getirdiği zorunluluklar nedeniyle ideal çocuk yetiştirme sorumluluğu, bazen sekteye uğrayabilir.
İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikolojisi Uzmanı Klinik Psikolog Emel Güler, anlattı.
“SONRA PİŞMAN OLUYORUM”
Anne elde etmek, daha önce deneyimlenmeyen o kadar çok farklı duygu, zihin ve tutum içerisinde olmayı da beraberinde getiriyor. Oysa jurnal yaşamın getirdiği zorunluluklar sebebiyle ideal çocuk yetiştirme sorumluluğu sekteye uğrayabiliyor. “Onu azarlıyorum”, “sinirleniyorum” , “sonra fazla pişman oluyorum” gibi söylemler sahiden annelerin isteksiz olarak yaptığı davranışların pişmanlığı yansıtıyor. Annelerin çocuklarının gözden düşmüş davranışları aleyhinde, onları cezalandırmaları, bağırmaları gibi tepkiler vermeleri sıklıkla karşılaşılan bir durumdur.
“ÇOCUĞUNUZUN HIRÇINLIĞININ NEDENİ OLA KI DE SİZİN İLGİNİZİ ÇEKMEK İÇİNDİR“
Gelişim basamaklarında, çocukların karşılaştığı sorunların birçoğu o döneme ait olan ve annelerin desteğiyle çözümlenebilecek sorunlardır. Çocuğun beğenilmeyen davranışı karşı haykırmak, o lahza için içten ve tek çözüm gibi görünüyor olsa da, ardından çocukta negatif sonuçlar doğurabilir.
Olumsuz ebeveyn tutumlarının, çocuklarda psikolojik sorunlara niçin olduğu bilinmektedir. bu nedenle, başta çocuğun davranışının aşağıda yatan sebebi anlamaya hedeflemek gerekir. Hırçınlığının nedeni olur ya de; sizin ilginizi çekmek içindir ya da uyuklamak istememesi sizi özlediği için olabilir.
PİŞMANLIĞINIZDAN DERS ÇIKARARAK OLAYLA İLGİLİ DEĞER BIÇME YAPIN!
Suçluluk duygusu kendi değerlerimizi, ahlaki kurallarımızı ihlal ettiğimiz, vicdanımıza uymayan durumlar karşısında ortaya çıkar. böylece çocuğa istemediğimiz şekilde kullanmak suçluluk duymayı ve sonrasında da pişmanlığı getirir. Sahiden tövbe etmek, bir bakıma öz denetleme sağlama, durumdan ders çıkarma, olayla ilgili değerleme yapma gibi farkındalığa karşın sonuçlar sağladığında geliştiricidir.
AŞIRI TELAFİ YÖNTEMLERİNE MÜRACAAT ETMEK DÜRÜST YOK!
Suçluluk duyup, fazla telafi yöntemlerine uygulamak, çocuğun isteklerine aşırı hassasiyet göstererek her istediğini gerçekleştirmek veya bunun bütün tersi, annenin kendisine olan güvenini yitirerek, biçare ve beceriksiz hissederek çökmesi, gözden düşmüş durumun çözümü için yerinde yöntemler değildir. veya güya hiçbir şey olmamış gibi adet edinmek, olduğu gibi sürdürmek de uygun değildir. Çünkü bir şeyler oldu… Anne ile çocuk arasında istenmeyen bir koşul yaşandı.
HATAYI KABUL EDİP BUNU ÇOCUĞUNUZA GÖSTERMELİSİNİZ
Yanlış olduğumuzu düşündüğümüz durumlarda çocuk çok küçük de olsa “daha küçük anlamaz” demeden, hissettiğimiz rahatsızlığı belirterek çocuktan özür dilemeliyiz. Hiç birimiz mükemmel değiliz ve hata yapabiliriz. Bunu kabul ederek çocuğun görmesini temin etmek, çocuğun gözünde ebeveyni küçültmez tam aksine onu birey olarak kabul ettiğimizi ve ne dek çok layık verdiğimizi gösterir.
NE SIKLIKTA OLDUĞU KAYDA DEĞER!
Çocukların istenmeyen davranışları karşısında annenin sonra vicdan azabı yaşayacağı yöntemlere başvurması ne sıklıkta oluyor? Sıklığı fazlaysa o süre, bu durumu bir çocuk ve ergen psikolojisi uzmanından, profesyonel destek alarak değerlendirip çözüme ulaştırmak gerekiyor.
ALTTA YATAN ASIL NEDENİ BULUN!
Anne ile çocuk aralarında bu durumun yaşanmasının nedeni;
• Annenin toleransının azlığından mı?
• Ebeveyn tutumlarının, tutarsız oluşundan mı?
• Beklentilerin çocuğun gelişimine, yaşına ve durumuna yerinde olmamasından mı?
• Katı disiplin yöntemlerinin uygulanıyor olmasından mı?
• Annenin sınır koymada etkin yöntemler uygulamıyor olmasından mı?
• Çocuğa disiplin sağlamada zorluklar yaşanması mı?
• * veya başka bir nedeni mi var?
Annelerin, çocukları için daha sonra pişman olacakları, istemedikleri davranışı göstermemeleri için; sorunun altta yatan nedenini anlamaya çalışmaları, her yerde aynı şart ortaya çıktığında nasıl bir tutum sergileyeceklerini önceden planlamaları, fevri davranmadan durup düşünerek hareket etmeleri gerekir. Bu sayede anne ile çocuk arasındaki ilişkinin zedelenmesi önlenerek, sağlıklı ve güvene dayalı bir ilişkinin gelişmesi desteklenmiş olur.
