Elazığ ’da tarihi Harput Mahallesi ’nde 1157 yılında Artuklu hükümdarı Fahrettin Karaaslan göre inşa ettirilen Harput Yüce Cami’nin eğik minaresi ile yanına bulunan yaklaşık 120 yaşındaki eğik dut ağacı efsanesi alaka topluyor.
FARKLI EFSANELERLE ANILIYOR
Efsaneye tarafından minarenin ve ağacın bir Kadir Gecesi secde ettiği ve o şekilde kaldığı anlatılıyor. Harput ’la ilgili çoğu efsanenin olduğunu gösteren Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi ve kalenin Kazı Başkanı Prof. Dr. İsmail Aytaç, “Ejderha Taşı ve Süt Kalesi efsanesi vardı. Bir diğer ise Yüce Cami minare ve dutla ilgili efsanelerdir. Efsaneye kadar Kadir Gecesi’nde kalkan bir kişi minarenin eğilip kalktığını görüyor. Sabahleyin kalktığında da çarpık olarak kaldığını ifade ediyor. Normalde bu yapılar düzgün yapılır fakat zaman içerisinde dağıtılmış sebeplerle bu cins yıpranmalar oluyor. Tarihi kaynaklarda minarenin ne süre çarpık olduğuna dair arşiv kaynaklarında bilgi bulamadık” dedi.
“100 YIL ÖNCEKİ FOTOĞRAFLARDA ÖNE IÇTEN EĞİK OLDUĞUNU AYRIM ETTİK”
Ulaşılan son belgelerden minarenin 200 yıldır çarpık olduğunu dile getiren Aytaç,”Minarenin bilhassa 7 derecelik açı ile eğildiğini biliyoruz. Bu kadar çarpık olarak ayakta durması da kayda değer. Vakıflar Bölge Müdürlüğü burada rüzgar ve deprem ölçümlerini 3 yıldır yapıyor. Ona kadar de ileride bazı girişimlerde bulunacaklarını açıklama ettiler. Yeniden Kadir Gecesi kalkan başka bir kişinin de ağacın güneye doğru secde ettiğini açıklama diyor. Kalktığında da ağacın eğri olduğunu ifade etmiş. Bu efsaneden sonra evraklar kayıtlarına baktık. 100 sene önceki bu ağacı gösteren fotoğraflarda öne doğru eğri olduğunu fark etmiştik. Ağacın 120 yıllık olduğunu düşünüyoruz. Çünkü mevcut fotoğraflar o yılı gösteriyor. Güneye içten kesintisiz eğildi ve dallar ise yukarı dürüst çıktı. Bir secde eder hali ortaya çıktı” diye konuştu.
“EFSANELER TURİZM AÇISINDAN DİKKATE DEĞER”
Ulaşılan son belgelerden minarenin 200 yıldır eğri olduğunu dile getiren Aytaç, “Minarenin özellikle 7 derecelik açı ile eğildiğini biliyoruz. Bu kadar eğri olarak ayakta durması da kayda değer. Vakıflar Bölge Müdürlüğü burada rüzgar ve deprem ölçümlerini 3 yıldır yapıyor. Ona kadar de ileride bir takım girişimlerde bulunacaklarını açıklama ettiler. Yine Kadir Gecesi kalkan başka bir kişinin de ağacın güneye doğru secde ettiğini ifade diyor. Kalktığında da ağacın çarpık olduğunu açıklama etmiş. Bu efsaneden daha sonra kayıtlar kayıtlarına baktık. 100 yıl önceki bu ağacı gösteren fotoğraflarda öne dürüst eğri olduğunu ayrim etmiştik. Ağacın 120 takvim olduğunu düşünüyoruz. Çünkü mevcut fotoğraflar o yılı gösteriyor. Güneye doğru kesintisiz eğildi ve dallar ise yukarı doğru çıktı. Bir secde eder hali ortaya çıktı” ifadelerini kullandı.
