Kullanılmayan yıllık izinlerin ücrete dönüşmesiyle alakalı emsal nitelikteki karara imza atan Yargıtay, yıllık izin ücretinin ücrete dönüşmesi için meslek sözleşmesinin sona ermiş olmasının zorunlu olduğuna hükmetti.
Yüksek mahkeme; takvim müsade ücretinin fesihle muaccel olacağını, fakat faiz için işverenin ayrıca temerrüde düşürülmesinin gerektiğini hüküm altına aldı.
”O VAKIT EVİNE GİT”
Milyonlarca çalışanı ilgilendiren karara konu olan durum İstanbul ’da yaşandı. Bir mağazada tezgahtar olarak çalışan emekçi, iş akdinin işverence haksız olarak feshedildiğini belirterek meslek mahkemesine müracaat etti. Mağaza Müdürü tarafından şube değişikliği yazısı imzalattırılmak istendiğini, yazıyı imzalamaması üzerin, ”O süre evine git” denilmek suretiyle işten kovulduğunu ileri süren davacı işçi, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai ücreti alacağı, milli bayram ve genel tatil ücreti alacağı, takvim izin ücreti alacağını istek etti.
EMSAL NİTELİKTE
Mahkemede savunma yapan davalı işveren, davacının herhangi bir alacağının bulunmadığını dile getirdi. Mahkeme, kıdem tazminatı ve ihbar tazminatının kabulüne, takvim izin ücreti ve genel tatil ücreti alacağı talebinin kısmen kabulüne, davacının fazla mesai ücreti alacağı talebinin reddine karar verdi. Kararı iki taraf avukatı da temyiz edince devreye Yargıtay 9. Hukuk Dairesi girdi. Emsal nitelikte bir karara imza atan Daire, kullanılmayan yıllık izin ücretlerinin ne zaman ödeneceğini de hüküm altına aldı.
IŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ KOŞUL
4857 sayılı Meslek Kanunu ’nun 59 ’uncu maddesinde, iş sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son aidat üzerinden ödeneceği hükme bağlandığı hatırlatıldı. Kararda şöyle denildi: “Takvim izin hakkının ücrete dönüşmesi için meslek sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada, sözleşmenin sona erme şeklinin ve haklı nedene dayanıp dayanmadığının önemi bulunmamaktadır. Takvim izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. Patron yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı müsade defteri veya eşdeğer bir evrak ile kanıtlamalıdır. Bu konuda ispat yükü üzerinde olan işveren, işçiye ant teklif edebilir. Akdin feshi halinde kullanılmayan yıllık müsade sürelerine ait ücret, işçinin kendisine ya da hak sahiplerine ödenir. Bu Nedenle, iş sözleşmesinin feshinde kullanılmayan takvim ücretli müsade hakkı izin alacağına dönüşür. böylece zamanaşımı da meslek sözleşmesinin feshinden itibaren işlemeye başlar.
Kanunda, iş sözleşmesinin feshinde ödenmesi gereken müsade ücreti için belli bir ödeme günü belirli değildir. Yasada, sözleşmenin feshi anı yıllık ücretli izin hakkının ücrete dönüşmesi, bir diğer anlatımla müsade ücretine hak kazanma zamanı olarak kabul edilmiştir. Iş sözleşmesinin feshedildiği tarihte izin ücreti muaccel olur, oysa faiz başlangıcı bakımından işverenin keza temerrüde düşürülmesi gerekir. Bedensel uyuşmazlıkta, davacının hizmet süresi 4 sene 9 ay olarak hesaplanmış olup, dosyaya sunulan takvim müsade defterinden davacının 65 gün müsade kullandığı anlaşılmakta olup, davacının adalet ettiği takvim müsade ücreti alacağının buna tarafından hesaplanması gerekirken, Mahkemece resen yer alan 187,29 TL ’nin nasıl hesaplandığı anlaşılamamıştır. Karar bu yönü ile de hatalıdır. Karar oy birliği ile bozulmuştur.”
