İnsan vücudu bazı rakamlarla bile sağlık durumu hakkında veri verebiliyor. Bu rakamlardan biri de kalp atış hızıyla ilgili. Ortalama 60-100 arası olması gereken yürek atış hızı yani nabız sayısının normalden yüksek olması birtakım kalp, akciğer ve anemi sorunlarına işaret edebiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Kardiyoloji Bölümü ’nden Uz. Dr. Deniz Şener, yürek atış hızı konusunda bilmeniz gerekenleri anlattı.
TANSIYON GİBİ UYUMLU OLARAK NABZINIZI DA ÖLÇÜN
Normalde yürek atış hızı 60 ile 100 arasındadır. Uyumlu spor veya aralıksız egzersiz yapanlarda yürek atış hızı bir dakikada 60 ’ın aşağı olabilir. Oysa 50 ’nin altı kabul edilemez bir durumdur. Hem 100 ’ün üzerindeki bedel sıradan dışıdır. Ara Sıra yapısal özellikten nedeniyle hiçbir hastalık olmasa bile bir takım kişilerin nabız sayısı 80 veya 80 ’nin üzerinde olabilir. Bazılarının da nabız sayısı dinlenme sırasında 60 ve 60 ’ın aşağı seyredebilir. böylece kişilerin kendisi hakkında karar vermesi doğru olmaz. Yürek atış hızının yüksek olması bazı hastalıklara dikkat çekici edebilir.
Yürek atış hızının yüksek olmasıyla bulgu bulan hastalıklar şöyle sıralanabilir:
• Kalp kapak bozuklukları
• Kalp adalesine ilişkin sorunlar
• Yürek damarlarında tıkanıklık veya daralma
• Ara Sıra kalbin elektrik devresinde yaşanan blok bozukluklar
• Kansızlık
• Akciğer sorunları
• Hipertiroit
• Yüksek ateş
• Bazı enfeksiyonlar
TOK OLMAKTA NABZI YÜKSELTEBİLİR
Ama bir kerelik nabız ölçümü ile rahatsızlık konusunda karar tahsis etmek mümkün değildir. Kişinin hemen olan telaşı, yorgunluğu ya da tok olması da nabız sayısının yükselmesine sebep olabilir. Yürek atım hızına bağlı bir hastalığa tanı koyabilmek için birkaç kere ölçüm yapılmalıdır. Bu ölçümler bilekten tansiyon aletleri veya koldan kan basinci aletleriyle de alınabilir. Bir efordan sonradan nabız sayısının yükselmesi ile düşmesi arasındaki sürenin uzun olması bir bozukluk belirtisi olabilir. bu nedenle dinlenme sürelerinde, efor sırasında, efor sonrasında nabzın normale dönme sürecinde yürek atım sayısını peşine düşüp takip etmek gerekmektedir. Bu takipler, bir takım belirtiler, bir takım teşhisler bir rahatsızlık olup olmadığı hakkında belirti verebilir.
NABIZ HIZLIYSA HASTALIKLARA AÇIK OLUNABİLİR
Nabzın daha hızlı çalıştığı bir takım kişilerde direncin düşük olduğu, bu kişilerin hastalıklara daha açık olduğunu söylemek mümkündür, bu yönde çalışmalar vardır. Aynı şekilde nabız düşüklüğü probleminde kişinin beyin ve öteki organlarına yeterli miktarda oksijen gitmemektedir. Bayılma ya da bayılmaya yakın duruma gelinmesinin yanında; baş dönmesi, zayıflık, bitkinlik, nefes problemi, göğüste ağrı, düşünce problemi ve fiziksel aktivitelerde tez yorulma gibi sorunlar yaşanabilmektedir.
DÜZENLI ÇALIŞMA NABIZ SAYISINI DÜŞÜRÜYOR
Düzenli çalışma yapan kişilerde ve sporcularda yürek güçlenirken dolaşım sisteminin işlevselliği artmaktadır. Kondisyon artmasıyla birlikte bu şahısların kalbi öteki insanlara göre daha az çalışarak aynı işi yapabilmektedir. Kondisyonu çok yüksek sporcularda nabız sayısının 50 ’ye inebildiği bilinmektedir. Uyumlu çalışma ve spor yapan kişilerde nabız sayısının düşüklüğü sağlık göstergesidir. Egzersizin nabız sayısını düşürdüğü ve bu açıdan da yürek sağlığını olumlu yönde etkilediği bilinmektedir.
GÜNDE MINIMUM YARIM SAAT YÜRÜYÜN
Nabız sayısı ve kalp sağlığı açısından egzersizin önemi büyüktür. Oysa “Bir ay alıştırma yaptım, nabız sayım değişmedi” biçiminde düşünmemek gerekir. Bir kondüsyonun oluşması bir zaman gerektirir. Düzenli spor bir damar jimnastiği olarak düşünülmelidir. Spor, damarların elastikiyetini olumlu yönde etkilerken, damar yapısını da güçlendirir. Ahenkli spor vücutta oksijenlenmenin daha iyi olmasını, dokuların daha iyi beslenmesini sağlar. Haftanın en düşük 3 günü, minimum yarım saat sıradan 5 km şipşak yürümek de yeterlidir. Ama egzersizde aşırıya kaçılmamalıdır. Bir saatin üzerindeki, ağırlık kaldırarak yapılan yorucu egzersizlerin kalp adalesinde kalınlaşma, kalp boşluklarında genişleme, yürek yıpranması etkileri vardır.
ŞEKER VE YAĞ KISITLAMASI YAPIN
Gıda nabız atım hızı ve yürek açısından fazla önemlidir. Şekerden varlıklı ağır tatlılardan, yağlı yiyecekler ve şekerli kremalı içeceklerden uzaktan durulmalıdır. Bu besinler kilo artışına niçin olur ve kilo artışı yürek için risktir. Kiloyla birlikte kalp daha büyük bir yük aşağıda kalır. Bunun yanına beslenmede magnezyum, sodyum, potasyumdan varlıklı sebzeler ve meyveler tüketilmelidir. Hem günlü istikrarsız alımına uyarı edilmelidir.
MADEN SUYU KALBE YARARLI LAKIN DOZUNDA TÜKETİN
Doğal olan maden suyu sodalarının yararı vardır. Ancak burada sodanın içeriğine dikkat edilmelidir. Doğadan çıktığı şekliyle tüketilen, içinde krom ve demir barındıran maden sodaları kalp sağlığını korumada etkilidir.
