‘Kan Basıncı ilacı kullanmayayım, ben idare ederim ’ demeyin. Tansiyonu yüksek olarak geçirilen her gün, karoser fonksiyonları birazcık daha hasar görüyor. Altınbaş Üniversite Hastanesi Medical Park Bahçelievler Yürek ve Damar Cerrahı Prof. Dr. Uzlaşma Çaynak “Tedavi olmaktan çekinmeyin. Yeter fakat tansiyonunuz düzgün olsun. Çünkü kan basıncı damarlara zarar verirse damarların kan pompaladığı o kadar çok organ ve gövde sistemi hasar görüyor” diyor ve kan basıncı hastalığı hakkında manâlı bilgiler veriyor.
Kan Basıncı, yürek ve damar hastalıklarının tüm tehlike faktörleri arasında en önlenebilir ve önlendiğinde maksimum ilerleme kaydedilebilen risk faktördür. Tansiyon ile ilgili 1980 ’li yıllarda Amerika ’da yapılan geniş insanlar sağlığı çalışmalar gösteriyor ama; yürek ve damar hastalıklarını önlemede en etkin yol kan basıncı, yani kan basıncı kontrolüdür.
Tansiyon sadece yürek damarlarının tıkanmasına sebep olmuyor, bununla birlikte kan dolaşımının ulaştığı baştan bozukluğa sebep oluyor. Beyin kanaması ve toplumdaki en ciddi ölüm sebeplerinden biri olan inmenin en belirgin tetikleyicisi, kan basıncı yüksekliğidir. Yürek damarlarının tıkanması, damar anevrizması ve karın damarı genişlemesi tansiyonun en sık sebep olduğu rahatsızlıklardandır. Kan Basıncı; böbrekleri bozarak, böbrek yetmezliğine yol açıyor, göz dibi kanaması yapıyor ve göz sağlığı ile ilgili önemli problemler yaratıyor, beyin anevrizmalarına ve beyin kanamasına sebep oluyor. böylece kan basıncı kontrolü sağlığımız için epeyce önemli.
ÇALIŞMA DEMEK HALI SAHA MAÇI YAPMAK DEĞİLDİR!
Tansiyon, genelde sebebi meçhul kalıtımsal bir hastalık olarak ortaya çıkıyor. Ailede kan basıncı hastalığı olanlar önemli risk altındadır. Kişi ne değin kiloluysa, tansiyonu pek yükseliyor. Bu yüzden kilo kontrolü çok önemlidir. Düzenli olarak kardiyo egzersizi yapılmalıdır. Kardiyo egzersizi halı saha maçı yapmak değildir, haftanın minimum üç günü, günde minimum 3-5 km. arası yürümektir. Bu yürüyüş yavaş bir tempoda başlatılıp, ağır ağır tempoyu hızlandırıp, gerisinde belli bir tempoya tekrar dönmek şeklinde yapılmalıdır. Eğer basit bir kan basıncı yüksekliği ise çalişma ile kan basıncı kontrolü mümkündür.
ÇOCUKLARINIZA SEFER TASI ALIŞKANLIĞI KAZANDIRIN
Vücuda alınan tuzlu miktarının doğru ayarlanması keza sıhhat açısından, ayrıca de tansiyon kontrolü açısından fazla önemlidir. Sahiden insan vücudunun ihtiyacı olan tuzlu besinlerin içerisinde bulunuyor. Tuzlu, 18. yüzyıldan sonradan kullanılmaya başlanan bir alışkanlıktır.
Tuz kullanımı çocukluktan itibaren azaltılmalıdır. Çünkü tuz miktarı ile kan basıncı aralarında direkt olarak bir ilişki vardır. Fast-food gıdaların ya da tamamlanmış, paketlenmiş ürünlerin içerisinde yüksek miktarda sodyum bulunuyor. bu nedenle fast-food besin keza kilo aldırıyor, keza de içeriğindeki tuzlu miktarından dolayı tansiyona sebep oluyor. Amerika ’da fast-food gıda alışkanlığından nedeniyle tansiyonla ilgili fazla önemli bir ırk sağlığı sorunu yaşanıyor.
Özellikle büyük şehirlerde beslenme tarzı ağırlıklı olarak fast-food besin üzerine oluyor. Fast-food tarzı yemek toplum kadar da özendirilen bir yemek yemek tarzıdır. Çocuklar evden hazırlanmış kaplarda yemek yemek götürmeye çekiniyorlar. Diğer çocuklar aralarında ufak düşecekmiş gibi bir hisse kapılıyorlar ve kantinden hazır gıdalar tüketmek arasında daha popüler bir alışkanlık haline geliyor. Çocuklara evden sefer tası ile yemek götürme alışkanlığı kazandırılmalıdır.
SİZ YÜKSEK TANSİYONA ALIŞIRSINIZ LAKIN KAROSER ALIŞMAZ!
Tansiyon çok sinsi bir rahatsızlıktır. Normalde 14-9 ve üzeri kan basıncı değerlerini yüksek tansiyon olarak kabul ediyoruz. Alışkın olduğumuz tansiyon düşükse, o tansiyonun yüzde 30-40 üzeri de yüksek kan basıncı sayılır. Birey 9-6 veya 10-5 tansiyona alışık ise 13-8 tansiyon onun için yüksektir. Kan Basıncı ölçümü önemlidir. Çünkü tansiyon yüksekliği tekrar tekrar ayrım edilen bir hastalık değildir.
Tansiyon; baş ağrısı, ense kökü ağrısı, havada yürüyormuş gibi bir his ya da flu görme belirtileriyle kendini hissettirir. Kişinin heyecan veya panik duygusu yaşamasına da sebep olabilir. Bu belirtiler ciddiye alınmazsa vücut yüksek tansiyonu mükemmel tolere ediyor. Zamanla ceset yüksek tansiyona alışıyor ve kişi tarafından tansiyona dair şikayetlerin hiç biri hissedilmemeye başlıyor. sonra kan basıncı azıcık daha yükseliyor ve her artma aşamasında bu şikayetler hafif hafif hissedilip geçiyor.
Siz yüksek tansiyona alışırsınız ama karoser alışmaz. Yüksek kan basıncı ile yaşamınızı devam ettirdiğiniz zaman boyunca böbrekler, kalp damarları, beyin damarları ve göz sağlığı bozuluyor. daha sonra bu hastalıkların ortaya çıkması ile tansiyon fark ediliyor” diyerek daha titiz olunması gerektiği konusunda uyarıyor.
KAN BASINCI GÜNDE 4 DEFA ÖLÇÜLMEDEN KARAR VERİLMEZ
Tansiyonun olağan değeri 12-8 ’dir. Benim normalim diye bir şey yoktur. Biz kişinin tansiyonu yüksek olduğu için anında ilaç tedavisine başlamıyoruz. Peki, kan basıncı ilacına nasıl başlarız? Kan Basıncı yüksekse, mutlaka tansiyon ilacı kullanmak gerekiyor. Nasıl bir ilaç kullanılacağına karar verme aşaması fazla önemli.
Sadece bir kez ölçülen kan basıncı hiçbir manâ ifade etmez. O an stresli, huzursuz ya da bezginlik olabilirsin ve tansiyonun bir hemen olan yükselmiş olabilir. Bu durumda ölçülen tek bir tansiyonu yüksek tansiyon olarak kabul edemeyiz. Yüksek kan basıncı diyebilmek için en azından günde 4 kez, 2 defa öğleden önce, 2 defa de öğleden sonradan almak üzere ölçülmelidir. Bu ölçümlerden biri mutlaka sabah tansiyonu, biri de mutlaka gece tansiyonu olmalıdır. Bu 4 ölçümü bize us vermesi açısından en az 3 gün tekrar tekrar yapmak gerekiyor. Kan Basıncı mutlaka ayaklar yere basacak şekilde, oturur pozisyonda, bilek yürek seviyesinde elde etmek üzere ölçülmelidir.
“Tansiyon ilacına mutlaka kardiyolog veya yürek-damar cerrahı tarafından karar verilmelidir” diyen Altınbaş Üniversite Hastanesi Medical Park Bahçelievler Kalp ve Damar Cerrahı Prof. Dr. Barıştırma Çaynak, “Bu karar verilirken ilk kere tansiyon ilacı kullanacaklara veya kan basıncı ilacında değişim yapılacaklara mutlaka tansiyon holteri takılmalıdır.
Kan Basıncı holteri 15 dakikada bir sürekli kişinin tansiyonunu ölçer. Hastalara tansiyon holterini hafta sonu yok, hafta içi takmalarını öneriyorum. Hafta içi çalışan kişiler holteri hafta içi takmalıdır ama; daha sıkıcı stresli iş günlerinde tansiyon değerlerini görebilelim. Tansiyon holteri bize çok önemli bilgiler veriyor. Kişinin gün içerisinde ne vakit tansiyonunun yükselip, ne vakit olağan seviyelere döndüğü konusunda bilgiler veriyor. Biz de buna göre hangi ilacın günün hangi saatinde, hangi dozda verileceğine karar veriyoruz” dedi.
