Rize’de yıllar önce deniz doldurularak kazanılan 350 dönüm alan üzerine inşa edilen ve 70 bin kişinin yaşadığı binaların yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunun ortaya çıkmasının ardından harekete geçen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı alanda kentsel dönüşüm için ‘Eylem Planı’ hazırlığına başladı. İlk etapta, 170 dönüm üzerindeki riskli 2 bin 700 konut ve 1500 ticarethanenin yıkımının yapılacağı dolgu alanında yer alan şehir merkezinin bir bölümü yeni yaşam alanına taşınacak. Riskli binaların yıkılacağı dolgu alanında ise kat ve sayı yoğunluğu düşük az sayıda yeni yapı inşa edilecek. Rize’de, 1960’lı yılların ortalarında, dönemin belediye başkanı Ekrem Orhon tarafından deniz dolgusu başlatıldı. Büyük taşlarla doldurulan, arasına kum veya balçık gibi malzemelerle karışım yapılan 350 dönüm alan, deniz dolgu alanı olarak kazanıldı. Denizi dolduran Ekrem Orhon da ‘Denizi kara, karayı para’ yapan başkan olarak anıldı. Şehir merkezinin yaklaşık 3’te 1’ini oluşturan dolgu alanı üzerinde, ilk etapta 3 kat halinde yapı izni verildi; ancak geçen sürede, dolgu alanına yüksek katlı binalar inşa edildi. Günümüze kadar gelen süreçte aralarında valilik, belediye başkanlığı, kültür merkezi, adliye gibi kamu kurumlarının da yer aldığı çok sayıda binanın inşa edildiği alanda, yaklaşık 70 bin kişi yaşamaya başladı.
RAPORDA TEHLİKEYE DİKKAT ÇEKİLDİ
Binalarla ilgili belirli aralıklarla teknik inceleme yapan Rize İnşaat Mühendisleri Odası tarafından bir rapor hazırladı. Raporda, 3 kat yapı izni verilen dolgu alanına mühendislik ilke ve hesaplamalarından uzak zihniyetle yüksek katlı binaların inşa edildiği kaydedildi. Deniz suyu seviyesinin altında kalan bina temellerini, oluşan korozyon nedeniyle zarar gördüğünün belirtildiği raporda, tuzlu su altında kalan bina demirlerinin de özelliğini kaybettiği ve çapının düştüğü vurgulandı. Raporda, ayrıca güçlendirme çalışmasıyla ayakta kalabilecek birkaç bina dışındaki tüm binaların yıkılması gerektiğine dikkat çekildi.
ŞEHİR MERKEZİNİN BİR BÖLÜMÜ TAŞINACAK
70 bin kişinin yaşadığı binaların yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunun ortaya çıkmasının ardından harekete geçen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı alanda kentsel dönüşüm için ‘Eylem Planı’ hazırlığına başladı.Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki bir heyetle birlikte 3 hafta önce geldiği Rize’de dolgu alanında incelemelerde bulundu. İlk etapta, 170 dönüm üzerindeki riskli 2 bin 700 konut ve 1500 ticarethanenin yıkımının yapılacağı dolgu alanında yer alan şehir merkezinin bir bölümü belirlenecek yeni yaşam alanına taşınacak. Riskli binaların yıkılacağı dolgu alanında ise kat ve sayı yoğunluğu düşük az sayıda yeni yapı inşa edilecek. Proje ile modern mimaride şehrin kurulacağı alanda prestij caddeler oluşturulacak. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı dolgu alanındaki bina ve iş yeri sahiplerini dinleyerek uygulanacak projeyi anlatacak, ortak bir çözüm modeli geliştirecek.
RİZE BELEDİYE BAŞKANI RİSKLİ BİNALAR İÇİN ÇALIŞMA BAŞLATILDI
Rize Belediye Başkanı Reşat Kasap, yıllar önce deniz doldurularak kazanılan 350 dönüm alan üzerine inşa edilen ve risk arz eden yapılarla ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na gereken bilgileri verdiklerini belirterek bu alanda atılacak adımlara ilgili çalışmanın başladığını açıkladı. Riskli yapıların yer aldığı dolgu alanında Kentsel Dönüşüm Projesi uygulanacağını ifade eden Kasap, ‘Bakanlık yetkilileri tarafından yapılan incelemelerde belli bir plan doğrultusunda atılacak olan adımları yerinde inceledik. Bu durum artık devletin en yetkili kurumu tarafından bilinen ve onlara taşınmış bir gerçektir. Bu konuda hem belediyemiz hem valiliğimiz hem de bakanlığımız tarafından gerekenler yapılacak. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kendi çalışmasını hazırlıyor. Bizde belediye ve valiliğimizle bu konuda çalışmalar gerçekleştiriyoruz. dedi.
‘EN KISA ÇÖZÜM ‘KENTSEL DÖNÜŞÜM’
Kentsel Dönüşüm Projesi uygulanması planlanan alanda daha az kat ve yapı yoğunluğunun olacağı bir yapılaşma modelinin uygulanacağı ifade eden Kasap, şöyle dedi ‘Kısa zamanda bir plan oluşturmak mümkün değil. Ama ciddi bir çalışma başlatıldı. Bakanımız Mehmet Özhaseki ve heyetinin Rize’de gerçekleştirdiği gözlem, yapılacak plan için atılacak olan ilk adımdı. Bu işin en kısa çözüm yolu Kentsel Dönüşüm Projesidir. Özellikle dolgu alanının olduğu yerde yoğun bir yapılaşma olduğu için ister istemez orada yeniden yapılacak olan alan daha az katlı binaların ve yoğunluğun daha az olacağı bir yer olacak. Konut sayısı belirlenen kadar olacaktırö
VATANDAŞLAR KENTSEL DÖNÜŞÜME DESTEK VERİYOR
Dolgu alanında riskli binalarda oturan vatandaşlarda binaların yıkılarak yeniden alanın düzenlenmesi projesine sıcak bakıyor. Kenan Murzoğlu, tehlike arz eden binalar için ne gerekiyorsa yapılması gerektiğini belirterek ‘Bu yapılmazsa olası felakette ‘Eyvah’ denilecek bir olayla karşı karşıya kalırız. Tedbir almak çağdaş bir devletin görevidirö dedi.
Hasan Karaahmetoğlu ise ‘Buralar eskiden denizdi. Dolgu yapıldı, üzerine de bina inşa edildi. Benim işyerimde bu dolgunun üzerinde. Rize’nin büyük kesimi dolguda yapılmış. Birçok işyerinin sakat olduğunu bende biliyorumö diyerek kentsel dönüşümün nasıl gerçekleşeceğini kendisinin de merak ettiğini söyledi.
Hızır Demirci de binaların nasıl taşınacağını bilemediklerini belirterek ‘Bu şehri nereye taşıyacaklar Böyle bir şey olumu Daha farklı bir düzen olabilir. Ben taşınacağına ihtimal vermiyorum. Binalar taşınacaktı neden zamanında yapımına izin verdilerö diye sordu.
Ahmet Yılmaz da ‘Bu binalar insanların can güvenliği için yıkılması ve yenisinin yapılması lazımö dedi.