Kış aylarında sıkça görülen geniz akıntısı, kişinin hayatını negatif etkiliyor ve hayat kalitesini düşürüyor. Rinit olarak tanımlanan geniz akıntılarının alerjik ya da alerjik olmayan sebeplerle ortaya çıktığını belirten uzmanlar, temizlik maddesi, parfüm, hava kirliliğine neden olan maddeler, sigara dumanı, soğuk hava, saç spreyleri ve talk pudrası kullanımının zaman zaman geniz akıntısına yol açabildiğine uyarı çekiyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Murat Topak, geniz akıntısı ile ilgili bilgiler verdi.
SOLUNAN HAVA BURUNDA FİLTRELENİYOR
Burunun görevlerinden birinin solunan havanın filtrelenmesidir. Burun aracılığıyla aldığımız havada bulunan küçük parçacıkların ve tanıdık olmayan cisimlerin burun içinde yakalanması, bu maddelerin akciğerlere değin gitmesini ve vücuda zarar vermesini önlemektedir.
GENİZ AKINTISI HER ZAMAN VAR
Filtreleme görevini mukozanın gerçekleştirir. Burun bu işlevini, burun boşluğunu ve sinüslerin içini örten mukozanın üzerini kaplayan ve ufak parçacıkların ve tanıdık olmayan cisimlerin üzerine yapıştığı mukus olarak isimlendirilen bir akıcı örtü tabakası ile bu mukusu ahenkli ve sürekli olarak burun boşluğunun gerisine yutağa doğru yönlendiren ve atan tüylü hücreler ile gerçekleştirmektedir. Mukus, burun boşluğu ve sinüslerin yüzeyini kaplayan mukoza tabakasının içinde bulunan salgı yapan hücreler tarafından oluşturulur. Günde takriben 1,5-2 litre dek mukus burun boşluğunu sürekli olarak temizler, nemlendirir ve yutaktan sindirim sistemine geçer. Biz birçok zaman haberdar olmasak da sürekli bir geniz akıntımız vardır.
RİNİT, BURUN TIKANIKLIĞI VE HAPŞIRMAYA YOL AÇIYOR
Normalden fazla salgı yapıldığında veya mukusun özelliği değiştiğinde bu durumun ayrım edilir ayla gelebilir. Burun akıntısının önden ya da genizden olduğu rahatsızlık tabloları rinit olarak isimlendirilir. Buna ilaveten burun tıkanıklığı, aksırma, burun içinde kaşıntı yakınmaları da olabilir.
SOĞUK ALGINLIĞINDA ORTAYA ÇIKIYOR
Çoğunlukla virüslerle ortaya meydana çıkan nezle gibi soğuk algınlıklarında ve daha eksik oranda da bakterilerin niçin olabildiği rinosinüzitlerde burun akıntısının ön planda olan şikâyetlerden biridir. Rahatsızlık sürecine kadar akıntının özelliğinin (rengi ve kıvamı) değişebildiğini kaydetti.
TEMIZLIK MADDESI, PARFÜM VE SİGARA DUMANI DA ETKİLEYEBİLİYOR
Enfeksiyonun neden olduğu rinitlerin dışarıya enfeksiyona emrindeki olmayan rinitlerde de burun akıntısı görülebilir.
“Alerjik rinitler, mevsimsel ortaya çıkabilir ya da yıl boyu sürebilir. Alerjik olmayan rinitlere misal verecek olursak bunlar aralarında vasomotor rinitler, yemek yemek yeme esnasında ortaya meydana çıkan gustatuar rinitler, çalışma ortamından kaynaklanan rinitler söylenebilir. Çevremizdeki soluduğumuz havada bulunan deterjan, parfüm, hava kirliliğine niçin olan maddeler, sigara dumanı, saç spreyleri, talk pudrası, lateks ve tolüen burun akıntısına niçin olabilir.
UZUN SÜRELİ BURUN SPREYİ KULLANIMINA UYARI!
Bunların yanı sıra çocuklarda burun içi yabancı cisimleri, uzun süreli dekonjestan nazal spreylerin kullanılması, kokain, enfiye gibi burun içi madde kullanılması, mukozadaki tüylü hücrelerin hastalıkları ve burun içinde yer kaplayan tümörler de geniz akıntısına yol açabilir.
Beyin-omurilik sıvısı kaçaklarında geniz akıntısının ortaya çıkabildiğini kaydeden Prof. Dr. Murat Topak, bunun dışında laringofarengeal reflü hastalığında da hastaların bir bölümünün geniz akıntısından şikâyet ettiklerini ifade etti. Tedavi yöntemleri yapılan tetkik sonucu saptanan nedene göre belirlenir.