Doğuştan Olan gelen bağışıklık sistemi işgalci virüsleri dışarı atmaya uğraşırken, edinilmiş bağışıklık da vücudun karşılaştığı hastalık yapan belli patojenleri kasıt alır ve baştan rastlama halinde hazırlıklı almak üzere hatırlayıcı hücreler oluşturur. Suçiçeği gibi bir takım çocukluk hastalıklarıyla yalnızca bir defa karşılaşmanın nedeni budur.
Soğuk algınlığına niçin olan virüs ise bir insandan diğerine geçerken aralıksız değişir. Hatırlayıcı hücreler böylece onları tanıyamaz ve defalarca soğuk algınlığına yakalanabiliriz.
Keza yaşam biçimi keza de beslenme, bağışıklık sisteminin ne kadar zinde olduğunu etkiler. Bağışıklık sistemi herhangi bir vitamin ya da mineral eksikliği olduğunda aksar. bu nedenle, zaten iyi bir besin düzenimiz varsa, soğuk algınlığına karşısında bağışıklık sistemini güçlendirecek destek yiyecek ve vitaminlerin pek katkısı olmayacaktır.
Herhangi bir vitamin, çinko ya da demir gibi önemli bir besin eksikliği durumunda takviye gıda veya vitaminlerin yararı olur.
Peki, genel başvuru açısından takviyeler çözüm mü?
Gıda takviyesinin soğuk algınlığına yararı olup olmadığına dair araştırmalar herhangi bir yiyecek ürünü değil vitamin takviyeleri üzerinde yoğunlaşmıştır.
SARIMSAK
Bir araştırmada sarımsağın soğuk algınlığına karşı koruyucu etkisi olabileceği görüldü. 146 dinç yetişkinle yapılan deneyde, kışın 12 hafta her tarafında katılımcıların yarısına plasebo (etkisiz bir ilacın telkine dayalı bir tesir ortaya çıkarma hali) kapsül, yarısına ise kapsül şeklinde sarımsak takviyesi verildi.
Ilk grupta 65 soğuk algınlığı vakası ortaya çıktığı ve 366 günün hastalıkla geçtiği kaydedilirken, sarımsak takviyesi alan grupta 24 soğuk algınlığı ve 111 hasta gün tespit edildi.
C VİTAMİNİ
Soğuk algınlığına karşı birçok insanın başvurduğu takviyelerden biri de C vitamini. Bazı araştırmalarda C vitamininin de yararı olabileceği, ancak bunun sanıldığı kadar olmadığı görüldü.
Bu konuda yapılan 29 araştırmayı değerlendiren bir çalışmada, C vitamini takviyesinin, soğuk algınlığı riskini azaltma ya da semptomları hafifletme etkisinin böylece olmadığı sonucuna varıldı.
Ancak rahatsızlık süresini çocuklarda yüzde 14, yetişkinlerde ise yüzde 8 oranında azalttığı görüldü.
C vitamini içerdiği düşüncesiyle soğuk algınlığı için tavsiye edilen portakal suyu ise o kadar işe yaramıyor. Zira bir kadeh portakal suyunun içerdiği C vitamini, yardım haplardan çok daha düşük.
ÇİNKO
Bir araştırmada, jurnal emilen çinko pastillerinin burun tıkanması ve akması süresini üçte bir, hapşırmayı yüzde 22, öksürmeyi ise yaklaşık yüzde 50 oranında azalttığı görüldü.
Semptomların başladığı günden itibaren jurnal 80 mg dozda alınan çinko asetat pastillerinin soğuk algınlığı tedavisinde etkin olduğu sonucuna varıldı.
Uzmanlar vitamin ve minerallerin yardım haplardan ziyade en iyi besinler aracılığıyla alınacağını vurguluyor. Ancak C vitamini gibi bir takım türleri yüksek dozda elde etmek için takviye haplar daha etkin.
Çinko açısından da aynı şey geçerli. Yavaş emilen türden çinko pastiller, çinko bakımından zengin gıda ve haplardan daha etkili. Zira çinko temas ettiği bölgede etkili oluyor.
Fakat araştırma öncesinde katılımcıların C vitamini ya da çinko düzeyleri ölçülmediği için, kaydedilen olumlu etkinin takviyeden ziyade vücuttaki bu eksikliğin giderilmesinden kaynaklanabileceği belirtiliyor.
PLASEBO ETKİSİ
Tavuk çorbası veya portakal suyu gibi halk müziği arasında soğuk algınlığı tedavisinde başvurulan yöntemlerin işe yaraması plasebo etkisine de ast olabilir. Plasebo ilaçların ağrıdan rahatsız bağırsak sendromuna değin çoğu hastalıkta belirtileri hafiflettiği biliniyor. Ama bunun niçin kaynaklandığı bilinmiyor.
Ekinezya gibi nebati ilaçların soğuk algınlığına iyi geldiğine inananlarda rahatsızlık süresinin birazcık kısaldığı, inanmayanlarda ya da habersiz olarak ekinezya verilen kişilerde ise herhangi bir etkisinin olmadığı görüldü.
Süt açısından da benzer şey laf konusu. Soğuk algınlığı esnasında içilen sütün balgam yaptığına inananlar süt içtikten daha sonra bu etkiyi hissettiklerini söylüyor. Ama araştırmalar bunun içten olmadığını ortaya koydu.
GENLER KAYDA DEĞER
Bir Takım insanların genleri onları muhakkak hastalıklara aleyhinde daha güçsüz kılabilir. böylece genetik farklılıkların kayda değer olduğu vurgulanıyor. Bazıları nezle olduğunun farkına bile varmazken bazıları yataklık olabiliyor.
Bağışıklık sisteminde herhangi bir sorun olmayan çoğu insan için soğuk algınlığına aleyhinde azıcık çinko ve sarımsak takviyesi yapmak işe yarayabilir.
