Isırgan otunun kan dolaşımını artırma, bağışıklık sistemini güçlendirme, diyabete aleyhinde koruma ve kanı arıtma gibi birçok faydaları bulunan ısırgan otu, daha fazla yabani olarak yetişir. Her türlü toprakta yetişebilen ısırgan otunun faydaları merak edilen ve araştırılan bir konu. Uzmanların görüşleri ve yapılan araştırmalar doğrultusunda ısırgan otunun faydaları nelerdir, nasıl kullanılır, zararı var mıdır ve ısırgan otu çayı nasıl demlenir gibi konuları haberimizde inceledik.
ISIRGAN OTU
Latince adı Urtica olan ısırgan otu, adını dokunulduğu vakit kaşıntı ve kızarıklık yapmasından gelir. Isırgan otu üzerindeki tüyler, bitkiye dokunulması ile kırılır ve içinde yer alan formik asit ve histamin gibi maddeler değdiği yerde kaşıntı ve kızarıklığa niçin olur. Bu özelliği ise ona haşerelere karşı koruma sağlar.
Genelde yol kenarlarında, tarlalarda ve bahçelerde kendiliğinden yetişen ısırgan otu, Mayıs-Ağustos ayları aralarında çiçek açar ve yaz aylarında toplanır. A ve C vitaminleri bakımından zengin olan ısırgan otu, antioksidan içermesi ile özgür radikallerin oluşumunu önler. Bu özelliği ile ısırgan otunun kanser tedavisine yönelik çalışmalar yapılmıştır.
ISIRGAN OTUNUN FAYDALARI
1- İdrar söktürücü özelliği ile toksinleri atar.
Isırgan otu, içerdiği flavonoit bileşikler, mineral maddeler sebebiyle diüretik etki gösterir. Isırgan otunun idrar söktürücü bu özelliği ise vücuttaki toksin maddelerin dışarı atılmasını sağlar. Bu Nedenle bağırsakların çalışması düzenlenmiş ve gıda alımı artmış olur. Bunun sonunda ise sindirim sistemi çalışması sorunsuz bir şekilde devam eder. Hem ısırgan otu, lenf sistemini uyararak böbreklerdeki pozitif toksinlerin atılmasını da sağlar.
2- Böbrek taşları oluşumunu önler.
Isırgan otunun diüretik olması böbrek sağlığı için de önemlidir. Bu özelliği ile mesaneyi enfeksiyon ve ödemden koruyan ısırgan otu, böbreklerde taş-kum oluşumunu önler. Eğer taş ve kum var ise bunların dışarı kolayca atılmasını sağlar.
3- Alyuvar üretimi sağlayan ısırgan otu, anemiye iyi gelir.
Isırgan otu, kırmızı kan hücreleri üretimi için gerekli C vitamini ile demir minerali içermesi açısından çok faydalıdır. Alyuvar üretiminin artmasını karşılayan ısırgan otu, kan dolaşımını artırır. Böylece yaralar çabuk iyileşir, hücrelere oksijen taşınmasında sorun olmayacağı için enerji yükselmesi görülür. Bu sebeple düzenli kullanımı sonucunda ısırgan otu, kronik yorgunluğa ve anemiye iyi kazanç.
4- Tansiyonu düzenler, yürek sağlığını korur.
Kan dolaşımını düzenleyen, kırmız kan hücreleri üretimini artıran ısırgan otu, bu özellikleri ile tansiyonun dengelenmesine asistan olur. Böylece yürek-damar sağlığına faydalı olan ısırgan otu, dolaşımın sağlıklı bir şekilde ilerlemesini sağlamış olur.
5- Solunum sistemine iyi gelir, öksürüğü keser.
Isırgan otu, bilhassa saman nezlesi, astım ve mevsim değişimlerinde görülen alerjileri gibi solunum yolu rahatsızlıklarına iyi geldiği tespit edilmiş ve tedavilerinde kullanılmaya başlanmıştır. Insanlar arasında kuru öksürük olarak biline hastalık için ısırgan otu çayı çare edici özelliği vardır.
6- Alerji tedavisinden iyi bir yardımcıdır.
Kendini gözetmek için histamin salgılayan ısırgan otu ile yapılan araştırmalar sonucunda bu bitkiden elde edilen birleşimlerin alerjik reaksiyonları önemli ölçüde azalttığı gözlemlenmiştir. Astımı olanların ahenkli olarak tükettiği belirtilerin azaldığı görülmüştür.
7- Kemik sağlığını korur, romatizmaya iyi gelir.
Vücuttaki kalsiyum içeriğinin korunmasını karşılayan bor minerali, ısırgan otu içinde yer almaktadır. Kemik gelişimi ve sağlığı açısından manâlı olan kalsiyumun vücutta kalmasını karşılayan ısırgan otu, osteoporozun başlamasını önleyebilir ya da yavaşlatabilir. Öteki yandan ısırgan otu suyu ile ayakları yıkayarak masaj yapmak romatizma ağrısına iyi gelir.
8- Prostatın büyümesini önler
Isırgan otunun, idrar yolları sağlığı için faydalı olduğunu söylemiştik. Düretik olan ısırgan otu, prostat kanseri tedavisinden önemli bir yardımcıdır. Prostatla ilgili olarak ağrılı idrar yapma, idrar ardından damlama ve idrar akışının bozulması gibi rahatsızlıkların tedavisinde de ısırgan otunun etkili olduğu yapılan incelemeler sonucunda gözlemlenmiştir.
9- Cildi güzelleştirir, lekeleri değil eder.
Isırgan otu ile hazırlanan ekstraktlar, cilde uygulanması halinde aknenin büyümesini azalttığı ve bakteriyel enfeksiyonlardan koruduğu görülmüştür. Antioksidan özelliği ile ısırgan otu, kırışıklıkları azaltır, cildin daha bir genç görünüme kavuşmasını sağlar, anti-aging nitelik gösterir. aynı zamanda kan dolaşımını artıran ısırgan otu, iyileşmeyi hızlandırır ve yara izleri ile lekelerin görünümünü azaltır. bu nedenle suçiçeği, egzama ve yanıkların tedavisinde ısırgan otu kullanılır. Isırgan otu, genellikle cilde uygulanması tonik ve maske şeklindedir.
10- Emziren annelerin süt kalitesini artırır.
Lohusalık döneminde tüketilen ısırgan otu çayı ile süt yapımı ve sütün kalitesi artar. Uzmanlarına danışarak tavsiyesi üzerine bu dönemde kullanmanız faydalı olacaktır.
11- Ağız ve diş bakımı yapar.
Antibakteriyel özelliği olan ısırgan otu ile hazırlanan tonik, ağız ve diş bakımında epeyce faydalıdır. Bu özelliğinden faydalanmak için ısırgan otunu kattığınız suyu kaynatmak ve soğuduktan daha sonra gargara yerine getirmek.
12- Saçları besler ve kuvvetlendirir.
Isırgan otunun saçları kuvvetlendirme, saç derisini rahatlatma özellikleri vardır. Bunun için ısırgan otu ile hazırlanan taze kaynatılmış suyu ile saçlarınızı yıkayabilirsiniz.
ISIRGAN OTU ÇAYI NASIL HAZIRLANIR?
Isırgan otu çayı hazırlamanın yaprağından, kökünden ve tohumdan elde etmek üzere üç yolu vardır. İdrar yolu hastalıkları ve iltihaplarında, böbrek taşı ve mesane taşı sorunlarında, sindirim sistemine dair sorunlarda, anemi çeşitlerinde, alerji rahatsızlıklarında ısırgan çayı içmeniz iyi gelecektir.
A- Isırgan otu yaprağı ile akarsu hazırlama
Bir tatlı kaşığı ince kıyılmış ısırganotu, orta boy bir su bardagı dolusu kaynar suyla haşlanır , 5-10 dakika demlendikten sonradan süzülür. Günde 2-4 bardak yeni demlenmiş dere aç karnına veya öğün aralarında tatlandırılmadan içilir. Kokusunu veya tadını can sıkıcı bulanlar çaylarına birazcık nane ilave edebilirler.
B- Isırgan otu kökü ile dere hazırlama
Bir tatlı kaşığı ince kıyılmış kök, bir su bardağı dolusu soğuk suya eklenir, hafif ısıda kaynama derecesine getirilir, 4-5 dakika kaynadıktan sonradan, ateşten indirilip 5-10 dakika demlendirilir ve süzülür. Günde 3 bardak taze demlenmiş dere soğutulmadan içilir.
C- Isırgan otu tohumu ile çay hazırlama
Havanda hafifçe ezilmiş bir tatlı kaşığı tohum, orta zirve bir su bardağı dolusu kaynar derecede sıcak su ile haşlanır, üstü kapalı olarak 8-10 dakika demlendikten sonradan süzülür. Günde 2-3 kadeh taze demlenmiş çay, yemeklerden yarım saat önce soğutulmadan içilir.
ISIRGAN OTU KÜRLERİ
A- Isırgan tentürü
İlkbaharda veya sonbaharda sökülen kökler bol suda ayrıntılarıyla yıkanır, elden geldiğince ince kıyılır ve bir şişenin boğazına dek doldurulur. Köklerin üstüne çıkacak dek 35-40 derece etil alkol eklenir, her gün çalkalanarak güneşte 14 gün her tarafında bekletilir ve zaman sonunda bir tülbentten geçirilerek süzülür. Koyu renkli şişelerde, serin bir yerde yıllarca saklanabilir.
B- El ve ayak banyoları
İki avuç dolusu yıkanmış kök, sap ve yaprak, 5 litre soğuk suya konularak, 10-12 saat bekletilir ve daha sonra kaynama derecesine değin ısıtılır. Banyo esnasında bitkiler suyun içinde kalabilir. Bu banyo suyu, yeniden ısıtılarak, 2-3 kez daha kullanılabilir.
C- Saç bakımı için ısırgan otu suyu
4-5 avuç taze veya kurutulmuş yaprak, 5 litre suya koyulur, ağır ateşte kaynama derecesine kadar ısıtılır, 5 dakika demlendikten daha sonra süzülür. Kök kullanıldığında ise, 2 avuç dolusu ince kıyılmış kök, 10-12 saat soğuk suda bekletilir, sonra kaynama derecesine kadar ısıtılır ve demlenmesi için 10 dakika beklendikten sonradan süzülür. Bu durumda, saç yıkamak için sodalı sabun gerekir.
