Yaklaşık 3 bin takvim geçmişinde fazla sayıda medeniyete konut sahipliği yapan İzmir’in tarihi mahallesi Birgi, koruduğu mimari geleneğiyle ziyaretçilerini az kalsın zamanda yolculuğa çıkarıyor.
Ödemiş ilçesine emrindeki Birgi, milattan önce 750 yılından bu yana yerleşim yeri olarak kullanılıyor.
YAŞAM ALANI
Sırtını yüksekliği 2 bin metreyi geçen Bozdağ’a dayaması ve karşısındaki ovayı gözetlemeye uygun yüksekliği nedeniyle tarihte tehditlere karşı güvenli bir merkez olan ikâmetgâh, su kaynakları ve verimli topraklarıyla binlerce yıldır hayat alanı olarak varlığını sürdürüyor.
OSMANLI’NIN Rİ
Birgi’de. Frig ve Lydia (Lidya) uygarlıkları, Pers ve Bergama krallıkları, Roma ve Bizans İmparatorluğu, Aydınoğulları Beyliği ve Osmanlı döneminin izleri bulunuyor.
Aydınoğulları zamanında oluşan mimari dokusunu koruyan Birgi, 2012 yılında UNESCO’nun Dünya Miras Geçici Listesi’ne alındı. Birgi, daimi listeye girme hedefiyle sahip olduğu değerleri yaşatmaya devam ediyor.
TÜRK MİMARİSİNİN VİTRİNİ
Takriben 700 yıldır tarihi görüntüsü bozulmayan Birgi’de, bugün de evler sanatkâr çırak ilişkisiyle yetişen kişilerce inşa ediliyor. Korunmuş güzel mimari örneklere sahip olması dolayısıyla “Türk mimarisinin vitrini olarak” değerlendirilen Birgi’nin evleri, kendi coğrafyasının toprak ve ağaç türleri ile doğal taşları kullanılarak yapılıyor.
ZAMANA GEZI
İki katlı binalar, zemini taş, üst kat ve tavanları ahşap olacak şekilde inşa ediliyor. Evlerdeki sofalar ve dışa yönelik kafesli pencereler mimarinin en bariz özellikler aralarında yer alıyor.
Mahalleyi gezenler, 700 yıl öncesinin mimari izlerini içeren evler arasında neredeyse zamanda yolculuğa çıkıyor. Birgi, mimari dokusuyla dizi ve filmler için doğal plato işlevi görüyor.
“TABLO GİBİ”
Kırsal Turizm Derneği Birgi Temsilcisi Yaşar Günaydın, Birgi’de öbür medeniyetin izlerinin görülebileceğini söyledi. Tarihi kentte Bizans’tan kalma bir kale bulunduğunu anlatan Yaşar Günaydın, “Sur kalıntıları Birgi’ye yayılmış halde. Küpuçuranlar Kulesi var o dönemden kalma. Beylikler döneminden Aydınoğlu Mehmet Bey Camii var, 700 yıllık bir cami. Osmanlı’dan kalan hamam, cami, medrese bulmak muhtemel. Bu kadar eserin bir arada olması ve bu korunmuşluk şunu hissettiriyor; güya Ortaçağ’da, 700 yıl önce burası donmuş ve hala öyle yaşamına devam ediyor. Bir tablo gibi. Birgi’ye giren cümbür cemaat bir tablonun içine giriyormuş hissiyatına sahip olur.” diye konuştu.
YAPIMCILARIN GÖZDESİ OLDU
Yaşar Günaydın, Birgi’nin bozulmamış tarihi dokusu ve doğasıyla film, dizi ve reklam çekimleri için çok seçim edilen bir yer olduğunu kaydetti.
Geçmişte de Birgi’de ara sıra film çekildiğini belirten Günaydın, “Lakin 4 yıldır sürekli bir çekim laf konusu.” dedi. Birgi’de son dönemde Unutursam Fısılda, Yeşil Deniz, Atçalı Kel Mehmet Efe, Trileçe, Tatar Ramazan gibi yapımların çekimi yapıldı.
