Türk Cildiye Derneği Veneroloji Egzersiz Grubu sekreteri Doç.Dr. Filiz Canpolat “Ülkemizde AIDS son 6 yılda 4 kat artmıştır. En fazla 25-35 yaş aralığında görülen AIDS için hemencecik tedbir alınmaz ise giderek gelişen ve millet sağlığını korkutma eden çok önemli bir sorun olacaktır” dedi.
AIDS EN SIK CİNSEL TEMASLA BULAŞIR
Korunmasız ve tehlikeli cinsel bağlantı dünyada ve ülkemizde en önemli bulaş yoludur. (%49.8). Çok eşlilik ve sık benzer değişiklik tehlike faktörleri arasındadır. bu nedenle HIV virüsünden korunmada en basit ve güvenli yol cinsel ilişki sırasında kondom kullanımı ve tek eşliliktir. Diğer bulaşma yolları (% 1.4) ortak şırınga ile damar içi uyuşturucu kullanımı , kan transfüzyonu, afiyet çalışanlarına rastlantı sonucu iğne batması sonucu kan bulaşması ve ara sıra anneden bebeğe doğum veya emzirme esnasında bulaşma şeklindedir. % 47,8 ’inin ise bulaş yolunun bilinmediği belirtilmiştir.
Ayrıca öteki cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (Gonore, klamidyal enfeksiyon,sifiliz ve herpes genitalis) da HIV geçişini 3-25 misli arttırmaktadır. Bu nedenlebu hastalıkların da aynı zamanlı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
AIDS NASIL BULAŞMAZ?
Hatalı bilindiği üzere; AIDS hastalığına niçin olan HIV virüsü, dokunmak, sarılmak, tokalaşmak, gözyaşı, ter, tükürük vb. sekresyonlar, havuz, banyo ve tuvalet gibi iki taraflı başvuru formu alanlarından bulaşmamaktadır.
HIV VİRÜSÜ VÜCUTTA NE YAPAR?
HIV virüsü vücuda girdiği andan itibaren kişinin bağışıklık sistemini zaman içerisinde çökerterek, bakteri, virüs ve mantar gibi farklı alanlara yönlendirilmiş fırsatçı mikroorganizmalar ile ciddi hastalık belirtileri ve kanserler de ortaya çıkmaktadır.Hastalıkta ateş yükselmesi, iştahsızlık ve kilo kaybı, vücudun bir takım bölgelerinde oluşan uçuk ya da yaralar, akciğer hastalıkları, geceleri terleme, ishal, öksürük, lenf bezleri büyümesi gibi belirtiler görülebilir.
DÜNYADA AIDS NE DURUMDA?
Bugün için, DSÖ (Dünya Sıhhat Örgütü)/UNAIDS (Birleşik Milletler HIV/AIDS Ortak Programı) verilerine tarafından 2017 yılında çoğunluğu Afrika ’da olmak üzere dünyada aşağı yukarı 36.9 milyon kişinin bu virüs ile yaşadığı bilinmektedir. 2017 yılında 1 milyon 800 bin yeni vaka tanımlanmş ve 940,000 kişi AIDS ile ilişkili hastalıklardan kaybedilmiştir. Enfekte insanların %75 ’i kendi hastalıklarının durumunun farkında iken, 9,4 milyon kişi kendi hastalığının farkında olan bile değildir. Dünyada her hafta15-24 yaş aralığındaki 7000 genç kadın HIV ’le enfekte ülkü gelmektedir.
TÜRKİYE’DE AIDS ARTIYOR
Türkiye, dünyada HIV/AIDS açısından hastalığın eksik sıklıkta görüldüğü ülkeler arasında değerlendirilmektedir. Ülkemizde, 1985 yılından 15 Mart 2018 tarihine değin düzeltme testi artı saptama edilerek bildirimi yapılan 16,233 HIV(+) birey ve 1.651 AIDS vakası mevcuttur. Vakaların % 79,2 ’si erkek, % 20,8 ’i bayan olup % 15,2 ’si tanıdık olmayan uyruklu kişilerden oluşmaktadır. Vakaların azami görüldüğü yaş grubu 30-34 ve 25-29 yaş grubudur.
Ülkemizde 2011 yılında HIV pozitif kişi sayısı 672 iken, 2017 yılında bu sayı dört katından daha fazla artma göstererek HIV pozitif birey sayısı 2844 olmuştur ve 121 AIDS vakasıolmak üzere toplam 2965 olgu bildirilmiştir.
Günümüzde hastalığın tedavisinde kayda değer gelişmeler kaydedilmiş olup antiretroviral çare ile bulaştırıcılık azaltılabilmekte ve enfeksiyonun anneden bebeğe geçişi engellenebilmektedir. Koruyucu aşı çalışmaları halen devam etmektedir.
Türk Dermatoloji Derneği Veneroloji Alıştırma Grubu olarak, AIDS farkındalık gününü tüm vatandaşlarımıza hatırlatır, kesin olmayan durumlarda zaman kaybetmeden bir sıhhat kuruluşuna müracaat ederek deneme yaptırılmasını öneririz.