Burun akıntısı, halsizlik, üşüme… oldukca eskiden bu emareleri hisseden hepimiz antibiyotiğe sarılırdı. Bundan Bu şekilde antibiyotik kullanmanın her koşulda yararlı olmadığı, hatta süre içinde vücudun bağışıklığını negatif yönde etkilediği biliniyor. Hatalı koşullarda antibiyotik kullanımının hastalığa umar olmadığı benzer biçimde vücudu da yıpratabileceğini söyleyen Liv Hospital İstanbul Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Z. Çağla Karakoç antibiyotik kullanımında dikkat edilmesi gerekenleri söyledi.
BİLİNÇSİZCE KULLANILINCA DAYANIKLILIK GELİŞİYOR
Antibiyotikler 1940’lı senelerden beri bakteri enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılan ve tıpta çığır açan mucize ilaçlardır. Maalesef günümüzde antibiyotiklerin şuursuzca kullanımı sonucu o denli fazla antibiyotiğe aleyhinde direnç gelişmiştir. Eğer önlem alınmaz ise Dünya Afiyet Örgütü’nün de belirttiği suretiyle antibiyotik öncesi çağa doğru gidiş kaçınılmazdır. Antibiyotiksiz bir dünyada kolay enfeksiyonlarla ölümler, organ nakillerinin durması, ameliyatlar sonrası enfeksiyonların artışı benzer biçimde durumlarla aleyhinde karşıya kalınacaktır.
ÖLÜMCÜL OLABİLİR
BU NEDENLE toplumdaki bireylerin; grip ve soğuk algınlığı benzer biçimde virüs enfeksiyonlarında antibiyotikleri şuursuzca kullanmaması, antibiyotiklerin alev düşürücü ve ağrı kesici özelliklerinin olmadığının bilinmesi, hekim dışı tavsiyeler ile antibiyotik kullanılmaması ve hekim tarafınca reçete edilen antibiyotiklerin ise tavsiye edilen doz ve sürede kullanılması mevzusunda bilinçlendirilmesi önemlidir. Antibiyotikler masum ilaçlar değildir ve kimi kişilerde ender de olsa ölümle sonuçlanabilecek ast etkilerle sonuçlanabilir. BU NEDENLE doktor kontrolü fazla önemlidir. Hem boğaz ağrısı ve ateşi olan hastada boğaz kültürü alınması, idrar yakınmaları olan hastada idrar kültürü, balgam çıkartan hastada balgam kültürü alınarak kültür sonuçlarının hekim tarafınca değerlendirilerek antibiyotik reçete edilmesi de bir diğeri kayda kıymet noktadır.
BOŞBOĞAZ ANTİBİYOTİK KULLANIMININ AST ETKİLERİ NELER OLABİLİR?
• Antibiyotikle ilişkili olarak ishal oluşabilir.
• Bağışıklık sistemine zarar verdiği ve vücuda yardımsever mikroorganizmaların olduğu florayı değiştirdiğinden antibiyotik direnci gelişip, hastalıklar daha ciddi boyutlara ulaşabilir (zatürre, sinüzit, menenjit vb.).
• Obeziteye yol açabileceği mevzusunda fikirler vardır.Bağırsak florasını değiştirerek hastalarda obeziteye niçin olabilir.
• Alerji olasılığı vardır. Aşırı ve gereksiz antibiyotik kullanımında flora değişimi ve mukozal bağışıklığın azalması sonucu alerjik hastalıklara akıntı artar.
• Böbrek fonksiyonlarında biçimsizleşme; bilhassa, böbrek hastalığına eğilimi olan kişilerde aminoglikozidler benzer biçimde bazı antibiyotiklerin toksik olduğu unutulmamalıdır.
• Karaciğer toksisitesi de olası doğal olarak etkisinde bırakır arasındadır.
AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI NEDİR?
İdeal antibiyotik kullanımı için, tanının içten konulmuş olması (laboratuvar tetkiklerinden bilhassa bir etken izolasyonu ile kanıtlanmış bakteriyel enfeksiyon) gereklidir. Dürüst teşhis sonrası uygun ve etkili antibiyotik, bunun en yerinde yoldan, en etkin dozda ve en uygun süreyle, yerinde aralıklarla verilmesinin esas olduğu unutulmamalıdır. Buna “mantıklı antibiyotik kullanımı” denilir. Bu, bizi dünyada artan bir halde yaygınlaşan ve bakteriyel enfeksiyonların tedavisini güçleştiren antibiyotik direncinden, aşırı antibiyotik kullanımının tıbbi, ekonomik ve toplumsal sakıncalarından koruyarak, dinç kuşaklar oluşmasına katkı sağlar.
