Son yıllarda sık olarak karşımıza çıkan yürek kapak hastalıkları, kişinin hayat kalitesini negatif etkileyip, tehlikeli bir tablo yaratabilir. Bu hastalığın tedavisinde erken teşhisin çok büyük önem taşıdığını bildiren Avrasya Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Emel Ergüney kalp kapak hastalıkları ve tedavisi için önemli bilgiler verdi.
YÜREK KAPAK HASTALIĞI NEDİR?
Kalbimizde mitral, aort, pulmoner, triküspit elde etmek üzere dört adet kapakçık bulunmaktadır. Bu kapaklar tek yönlü kan akımının yapılmasında önemli rol oynar ve aynı zamanda kan dolaşımının doğru ve rahatça ilerlemesini sağlar. Yürek kapak hastalığı, yürek kapak yapısının bozularak işlev yapamaz ışık halkası gelmesi sonucu oluşmaktadır. Hastalığın ortaya çıkmasında yaş faktörü önemli bir etmen olduğundan 40 yaşından sonra mutlaka yürek checkup ’ı yapılmalıdır.
YÜREK KAPAĞI HASTALIĞININ BELİRTİLERİ
Göğüs ağrısı,
Kalp ağrısı,
Zor nefes alma,
Somut hareket yaparken zorlanma,
Ateş basması,
Çarpıntı hissi,
Bayılma şehvetli,
Takâtsizlik ve halsizlik,
Felç,
Ritim bozuklukları vb.
DOĞUŞTAN OLAN OLABİLECEĞİ GİBİ DAHA SONRA DA OLUŞABİLİR
Çoğu bambaşka nedene emrindeki olarak ortaya meydana çıkan yürek kapak hastalıklarının sebepleri aşağıdaki gibidir;
Doğuştan Olan kalp kapak hastalığı: Bireylerde en sık tespit edilen anormallikler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu anormalliklerden biri yürek kapakçığı içinde 2 aort damarı olmasıdır. Bu kişilerde zamanla aort darlığı veya yetersizliğinin olduğu görülmektedir. Diğer bir aykırılık ise diğer kapaklarda doğumsaldır. Allah Vergisi yürek hastalıkları;
Bebeğin anne karnındayken kalbin adi gelişim sürecini tamamlayamamasından kaynaklanabilir,
Akraba evliliği,
Anne ya da babanın doğumsal bir kalp rahatsızlığının bulunması,
Bebeklikte radyasyona maruz kalınması,
Annenin diyabet olması yada diyabetik bir hastalık geçirmesi,
Hamilelikte aktif veya edilgen sigara kullanımı,
Çevresel yetersizlikler ve çeşitli kalıtımsal hastalıklar,
ROMATİZMAL ALEV
Ülkemizde ciddi kapak hastalıklarının önde gelen sebeplerindendir. Oysa bu durum 20–30 sene sonradan hissedilir. Kadınlarda en sık mitral kapak darlığına, erkeklerde ise aort kapak yetersizliğine yol açar.
Mitral Kapak Hastalığı: Mitral Kapak alanı normalde 4-6 santimetrekaredir. Mitral kapak 2,5 santimetrekare altında olursa belirtiler baş göstermeye başlar. Bu durumda önce fiziksel hareketle ortaya çıkan nefes darlığı, çarpıntı, bitkinlik gibi belirtiler ortaya çıkar. Mitral darlığında sol kulakçıkta kan akımı yavaşladığı için pıhtı oluşabilir ve bu pıhtı dolaşım yoluyla vücuttaki kol, but, beyin ve benzeri organların damarlarını tıkayabilir. Keza genişleyen sol kulakçık nedeniyle ritim bozuklukları meydana gelebilir.
YÜREK KAPAĞI KİREÇLENMESİ
Daha çok yaşlılarda görülür. Kapak yaprakçıklarının kalınlaşması ve kireçlenmesi nedeniyle kapakçıklar yeteri dek açılmaz. Bir Takım hastalarda ameliyat tedavisi gerektirecek düzeye gelebilmektedir.
Kapak Enfeksiyonu: Çoğunlukla önceden kapak operasyonu geçiren bireylerde görülen ciddi bir rahatsızlıktır. Başlıca belirtileri; alev, halsizlik, eklem ağrılarıdır. Bu hastalıktan korunmak için hastalar diş çekimi ve cerrahi girişimlerin öncesinde antibiyotik almaları gerekir.
PULMONER KAPAK HASTALIĞI
Romatizmal nedenli olanı fazla nadir görülür. Çoğunlukla doğuştan olur. Kanın akciğer damarından sağ karıncığa geri kaçmasıyla oluşur. Tez yorulma, nefes darlığı gibi belirtiler gösterebilir. İleri aşamalarda yürek yetersizliği bulguları oluşabilmektedir. Ayaklarda şişme, karaciğerde çoğalma, boyun damarlarında belirginleşme oluşabilecek belirtiler arasında yer alır.
AORT DARLIĞI VE YETERSİZLİĞİ
Genç yetişkinlerde daha sık görülür. Romatizmal ateş sonucu da aort darlığı oluşabilmektedir.Çare aşamasında; hipertansiyonu olan hastalara uygun antihipertansif ilaçlar verilmektedir. Semptomu olmayan hastalara ise özel bir medikal tedavi uygulanmaz. Semptomlu hastalarda ise zorunlu durumlarda tıbbi cerrahi uygulanır.
YÜREK KAPAĞI HASTALIKLARININ CERRAHİ TEDAVI YÖNTEMLERİ
Yürek kapağı değişimi,
Biolojik ya da mekanik yürek kapağı takılması,
Yürek kapağı onarımı,
Balon yöntemi,
Çare sürecinde hastanın şikayet ve sorununa karşın olarak tedavi yöntemine karar verilir. Kalp kapak hastalıklarında peşine düşüp takip süreci büyük yük taşımaktadır. Belli aralıklarla düzenli olarak yapılan ekokardiyografi en kayda değer takip aracıdır. Çare sürecinde hastaya tarafından ilaç ve uygulamalara başvurulmaktadır. Kapak hastalıklarının yürek üzerindeki negatif etkileri ilaçla büyük oranda engellenebilmektedir.
SONRADAN OLUŞABİLEN YÜREK KAPAĞI HASTALIKLARINDAN KORUNMAK İÇİN…
Şekerli gıdalardan, sigara ve alkol kullanımından uzak durulmalı,
Stresli ortamlardan uzak durulmalı,
Kolesterol seviyesi denetleme altına alınmalı,
Tuzlu ve margarin tüketimi azaltılmalı,
Uyumlu spor yapılmalı,
Düşük dolu yağ, sodyum içeren besinler tercih edilmeli.
