Sıcak yaz günlerinde, bilhassa duş sonrası ve terliyken, klimanın veya ayrı soğutucuların önünde serinlemek, yüz felci riskini tetikleyebiliyor. Yalnızca konut ortamında değil, duş alıp dışarı çıktıktan sonradan arabadaki klima ile serinlemek de bu soruna zemin oluşturabiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Abdullah Özkardeş, özellikle bayram tatili yolculuğu esnasında hava sıcaklıkları yüksek olduğu için klima kullanımının artacağını belirterek, klima kullanımı ile ilgili kayda değer önerilerde bulundu.
Asap harabiyeti ve mimik kaybı
Yüz felci, yüz kaslarının bir kısmının ya da tamamının hareket ettirilememesidir. Yüze gelen asap liflerinin etkilenmesi sonucu, yüzün mimik kaslarında hareket kaybı oluşmaktadır. Her yaşta görülebilen bu sağlık sorununda; hasta kaşını kaldıramaz, gözünü kapatamaz ve ağzını hareket ettiremez. Bu belirtiler yüzün sadece bir tarafından ortaya çıkar. Tüm bu belirtilerin yanı sıra; yüzde sancı, baş ağrısı ve baş dönmesi, kulak ağrısı, kulak çınlaması, sese karşı hassasiyet, tavır zorluğu, salyayı tutamama gibi sorunlar da ortaya çıkar.
Kışın soğuk hava, yazın klima
Yüz felci, yüz sinirinin hastalanması nedeniyle oluşmaktadır. Yüz siniri beyinden doğrudan doğruya çıkan sinirlerden biridir ve “yedinci sinir” olarak adlandırılır. Tıptaki adı “fasiyal paralizi” yani hareketsizliktir. Fasiyal asap bir nedenle basıya uğradığı süre da yüz felci ortaya çıkar. Yüz felci bir anda başlamışsa ve hastanın daha önce bir şikayeti yoksa “periferik fasiyal paralizi” yani öteki adıyla “Bell’s palsy” denilir.
– Sorunun nedeni kesin olarak bilinmese de kışın soğuk havaya ve rüzgara maruz kalmanın etkili olduğu bilinmektedir.
– Yaz aylarında ise klimanın ya da ayrı serinleticilerin yanlış kullanımına yan olarak görülür. Yüz felci bir anda ortaya çıkabildiği gibi enfeksiyonlar ve travmalara emrindeki olarak da oluşabilir.
Yüz felcinin tedavisi nedene tabi olarak yapılır
Yüz felci, altta yatan nedenler belirlendikten daha sonra bunlara bağlı özel tedaviler ile ortadan kaldırılmaya çalışılır. Soruna yol açan sebeplere ek bulgular da gözlenebilir. Bütün bu değerlendirmenin peşinde çare programı da şekillenir. Aniden oluşan yüz felcinde hastaya, birincil günlerde yüksek doz kortizon tedavisi uygulanır. sonradan kortizonun dozu yavaş yavaş azaltılarak çare tamamlanır. Ilaç tedavisi, yüzdeki sinirin hasar durumuna kadar belirlenir. Yüz felcinin oluşumuna, enfeksiyon ve travma gibi nedenler yol açmışsa, çare şekli farklılaşır. Hastanın, diyabet gibi kronik bir hastalığı bulunuyorsa yine bu hasta grubuna özel tedavi programı uygulanır.
İyileşmezse estetik ameliyatlar devreye giriyor
Yüz felci vakalarının yüzde 90’ı bir ay içinde iyileşmektedir. Asap hasarı artı olan ve erken dönemde teşhis edilmemiş hastalarda bu süre uzayabilir. Hiç iyileşmeme durumu, toplumda yüzde 1-2 oranında görülebilir. Eğer hasta altı ay içinde iyileşmezse, estetik operasyonlar devreye girebilir.
