Üsküdar Üniversitesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölüm Başkanı Prof. Dr. Defne Kaya, 8 Eylül Dünya Fizyoterapi Günü’nün Türkiye’nin önerisi ile tüm dünyada senelerdir kutlandığını söyledi.
Her dört kişiden biri mental sorun yaşıyor
Prof. Dr. Defne Kaya, “Her sene bir konu başlığı belirleyen, bir hafta her tarafında farkındalık oluşturmaya çalışan Dünya Fizyoterapi Konfederasyonu’nun (World Confederation of Physical Therapy- WCPT) bu seneki başlığı mental sağlık durumu” dedi. Her dört kişiden birinin, yaşamı boyunca mental sağlığını olumsuz etkileyecek durumlarla karşılaştığını bildiren Prof. Dr. Defne Kaya, “Her altı kişiden biri de, geçen hafta, çok sık görülen mental sıhhat sorunlarından birisini yaşamıştır” dedi.
Mental sorunlar ömrü kısaltıyor
Mental sağlık problemlerinin, dünya çapında genel hastalık yükü yaratan esas sebeplerin en önemlilerinden birisi olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Defne Kaya, “Önemli mental hastalığa sahip kişilerin yaşam süreleri, kalp hastalığı gibi bulaşıcı olmayan önlenebilir hastalığı olanlara kadar 10-20 sene daha kısalmaktadır. Mental afiyet problemi olan hastaların %70’i bununla beraber bedensel sağlıkları kötüleştiği için erken yaşta kaybedilmektedir” diye konuştu.
Kronik hastalığı olanlar da mental sorunlar yaşıyor
bununla birlikte kronik hastalığa sahip olan, ahenkli ilaç kullanan ya da uzun süren tedavilere maruz kalan kişilerde de mental sıhhat problemleri görüldüğünü ifade eden Prof. Dr. Defne Kaya, “Kireçlenmesi olan hastaların %20’sinde buhran ve anksiyete, felç geçiren hastaların %33’ünde depresyon ve kırılganlık sendromu olan bireylerin (özellikle yaşlılarda) %38’inde buhran görülmektedir” dedi.
Bu önerilere kulak verin
Prof. Dr. Defne Kaya mental sağlığımızı korumak için önerilerini şöyle sıraladı:
– Sağlıklı ve dengelenmiş beslenmeliyiz.
– Karoser ağırlığımızı sağlıklı sınırlar içinde tutmalıyız.
– Ahenkli alıştırma yapmalıyız.
– Alkolü çok az seviyede tüketmeliyiz veya bırakmalıyız.
– Sigara içmemeliyiz.
– Kan basıncımızı normal dinç sınırlar içinde tutmalıyız.
Uyumlu çalışma beyin için de yararlı
“Egzersiz yatırımı”nın yalnızca gövde sağlığı için değil, beyinde de fazla kayda değer ve güçlü etkiler oluşturduğunu açıklayan Prof. Dr. Defne Kaya, “Düzenli fiziksel aktivite fazla kıymetli bir mücevher gibi her zaman yaşamınızın içinde olması gerekiyor. Çalışma hapınızı uyumlu alarak sağlayabileceğiniz normal tansiyon, nabız, kolesterol seviyesi, insulin seviyesi ve bayağı beden ağırlığı sizleri ileri yaşlarda bunama riskinden de bir şemsiye gibi koruyacaktır” dedi.
Orta şiddette çalışma yapılmalı
Prof. Dr. Defne Kaya, egzersiz önerilerini de şöyle sıraladı:
– Haftada asgari 150 dakika orta şiddette aerobik aktivite ve haftada 2-3 gün büyük kas gruplarına karşın güçlendirme egzersizleri.
– Haftada en düşük 75 dakika yüksek şiddette aerobik aktivite ve haftada 2-3 gün büyük adale gruplarına yönelik kuvvetlendirme egzersizleri.
– Orta ve yüksek şiddetli aerobik egzersizleri karıştırabilirsiniz: Haftada iki gün 30 dakika koşup diğer günler çabuk yürüyüş yapabilirsiniz. Yine haftada 2-3 gün büyük adale gruplarına yönelik kuvvetlendirme egzersizi yapmanız koşul.”
Hareketsizlik beyni küçültüyor
Maddi hareket seviyesi normalden %20 daha az olan şahısların kendi yaşıtlarına göre beyinlerinin minik olduğunun da gösterildiğini ifade eden Prof. Dr. Defne Kaya, “Aynı şekilde yüksek kalp hızı (nabız) ve kan basıncı (kan basıncı) olan şahısların de sıradan kan basıncı ve nabza sahip yaşıtlarına oranla beyin hacimlerinin daha ufak olduğu belirlenmiştir. Yüksek yoğunlukta interval antrenmanı, aerobik egzersiz, yük antrenmanı, yoga, spor veya spora özgü aktiviteler, beyindeki ayrı fonksiyonların geliştirilmesini sağlıyor. Fikir ve istikamet bulmadan, karışık düşünme, problem çözme, akıl yürütme ve birdenbire fazla işle uğraşmaya kadar böylece fazla konuda işlevi olan bölgeler harekete geçiyor” dedi.
