Ardıç ve sedir ormanlarıyla astarlı bin 350 metre yüksekliğe yerleşmiş, Gölhisar ovasının batı yamacına hakim 2 bin 300 takvim Kibyra Antik Kenti, 2006 yılında başlatılan kazıbilimsel kazılarla tarihe ışık tutuyor.
ZİYARETÇİLERİ HAYRAN BIRAKIYOR
Arkeoloji kaynaklarında 30 bini aşkın piyade ve 2 binin üstünde atlı askeri birliği ile Türkiye’deki antik döneme ilişkin en uzun gladyatör frizlerinin bulunduğu militarist karakteri öne meydana çıkan Kibyra, devasa anıtsal yapıları arasında gezinenleri kendisine hayran bırakıyor.
HEDEF UNESCO KALICI LİSTESİ
Roma ve Bizans mimari geleneği ile yapılmış 10 bin kişilik stadyumu, orkestra bölümü dünyada bir benzerinin daha olmadığı Medusa mozaiği ile kaplı odeionu (müzik evi), Geç Roma hamamı, agoraları, asıl caddesi, 9 bin karakter devasa tiyatrosu, yer altı oda mezarları ile 2016 yılında UNESCO Dünya Mirası geçici listesine giren Kibyra’nın daimi listede yerini alması hedefleniyor.
Gladyatörler şehri konuklarını cezbediyor
YAZITLARDAN ÖĞRENİLEN YENİ BILGI
Kibyra Antik Kenti Kazı Heyeti Başkanı ve Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi (MAKÜ) Kazıbilim Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Şükrü Özüdoğru, Kibyra kazıları tamamen kentin bölgesinde bir başkent, büyük bir sanayi kenti, güçlü bir ordu ve ekonomiye sahip olduğunu söyledi.
Roma İmparatorluğu’nun Anadolu’da tek uzlaşma yaptığı kentin Kibyra olduğunu vurgulayan Şükrü Özüdoğru, “Kibyra ve Roma arasında arkadaşlık ve müttefiklik anlaşması yapılıyor. Bu, kentteki yazıtlardan öğrendiğimiz yeni bir bilgi.” dedi.
PİŞMİŞ TOPRAKTAN SU BORULARI
Şükrü Özüdoğru, kentin rastgele kurulmadığına işaret ederek önceden tasarlanarak altyapı, kanalizasyon sistemi, esas yolları, caddeleri, devlete ait halk yapıları, bin 600 metre yükseklikteki yaylalardan tatlı suyun kapalı sistemle getirildiği, suyun şehir içine pişmiş topraktan su borularıyla dağıtıldığı antik bir kent olduğunu anlattı.
“NADİR ANTİK STADYUMLARDAN BİRİ”
Kentin büyük kısmının ayakta olduğunu açıklayan Şükrü Özüdoğru, “Kibyra, 10 bin şahsiyet stadyuma sahip, Anadolu’daki bu büyüklükte ve bu sağlamlıkta nadir antik stadyumlardan birisi. Üç teras halinde büyük bir çarşı pazarı (agorası) var. 9 bin kapasiteli bir tiyatrosu ve diğer taraftan odeion olarak tanıdık 4 işlevli müzik-konser salonu, kışlık tiyatro, hak ve kent meclis binası biçiminde kullanılan kentin en süslü kamu yapısına sahip.” diye konuştu.
“GLADYATÖR DÖVÜŞLERİYLE MEŞHUR”
Şükrü Özüdoğru, kentteki sosyal yaşamda gençlerin karoser eğitimine çok yük verildiğini anlatarak, “Gençlerin beden eğitimi aldıkları yapıya gimnazyum ismi veriliyor. Yaklaşık Olarak anında her yazıtta bu karşımıza çıkıyor. Bu da bize gösteriyor oysa kentin disiplinli bir gençleri eğitme sistemi var. Şayet Kibyra’nın askeri yapısının temelinde bu var. Eski Anadolu’nun liman kentleri gibi yok Kibyra, daha militarist bir kent. Bunun yanına Roma İmparatorluğu döneminde gladyatör dövüşleriyle meşhur bir şehir halkı. Türkiye’de antik döneme ilişkin en uzun gladyatör frizleri Kibyra’da ele geçmiş. Bunlar Burdur Müzesi’nde sergileniyor.” ifadelerini kullandı.
