Aylık enflasyon rakamının yüzde 1,44 düşüşü ile takvim enflasyonun yüzde 25,22’ten yüzde 21,62’ye inmesi Merkez Bankası’nın 13 Aralık’ta oluşturacağı toplantıda faiz indirimine başlayacağı beklentisi yarattı. Enflasyon rakamının açıklanması ile 5,20 düzeyinden 5,15’in altına sarkan dolar 2 saat daha sonra her tarafta yükselmeye başladı. Habertürk’ten Rahim Ak’ın haberine tarafından, bunun başlıca sebebi ise Merkez Bankası’nın 13 Aralık’taki toplantısında faiz indirmeye başlayacağı söylentisi oldu. Aralık ayında kurun geldiği 7,20 seviyelerinden ateşi söndürmek için 13 Eylül’de politika faizini 6,25 puan artıran Merkez’in enflasyondaki düşüşün devam edeceğini tahmin etmesi ve piyasa faizlerinin de yüzde 20’nin altına gelmiş olması sebebiyle artık indirime gideceği beklentisi doğdu.
İKİ KAYDA DEĞER ENGEL VAR
Ama uzmanlar iki nedenden Merkez’in 13 Aralık’ta faiz indirimi ihtimalini düşük görüyor. Bunlardan ilki Merkez Bankası’nın ve Başkan Murat Çetinkaya’nın her fırsatta aylık yok orta vadeli enflasyon görünümüne baktıklarını söylemesi. İkincisi ise Merkez Bankası metinlerindeki gerektiğinde faizin sıkılaştırılmaya devam edileceği söylemi. Iş Portföy Ekonomisti Nilüfer Sezgin, son PPK raporunda daha da pozitif sıkılaştırılmaya gidileceği mesajı verilmiş olması nedeniyle böyle bir metin sonrası yapılan birincil toplantıda faizin inmesinin fazla tercih edilmeyeceğini düşünüyor. Sezgin, “Önce ek sıkılaştırma cümlesi ile açıklanmış eğilimin metinden çıkarılması yeni nötr duruşa geçilmesi, sonraki toplantıda ise faiz indirimi yapılması kredibilite açısından daha istikrarlı bir davranış olacaktır” diyor.
PETROL BU KEZ TL’NİN KARŞISINDA
Türk Lirası’nın dolar karşısında yüzde 1 yükselen diğer gelişmekte olan para birimlerinden negatif ayrıştıran bir başka neden ise petrol fiyatlarının yüzde 5 tırmanması olması. Nitekim Cuma günü 5,1350’ye dek inen dolar petrol fiyatlarındaki bu yükseliş ile cuma akşamı 5,20’yi geçmişti. Petrol fiyatları ise önce ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasındaki görüşmede ticaret savaşlarına 3 ay ara verilmesi ile küresel ticaret ve dolayısıyla büyümeye yönelik endişelerin azalması ile yükselişe geçti. Kasım ayında yüzde 22 düşüşle son 10 yılın en kötü ayını yaşamış petrolün 6 Aralık’ta Viyana’da yapılacak olan OPEC toplantısında talep kısıntısına gidileceği yönündeki beklenti ve Kanada’nın Alberta bölgesinin tarihindeki en büyük (günde 325 bin varil) üretim kısıntısı kararını alması çiğ petrolün 53 Brent petrolün ise 62 dolara çıkmasını sağlayan diğer etkenler oldu. OPEC toplantısında talep kısıntısı yapılaması yönünde Suudi Arabistan ve Rusya G-20 zirvesinde anlaştı.
BEYAZ EŞYACI ÖTV İNDİRİMİNİN YARISINI CEBİNDE TUTTU
Enflasyon rakamları ise ilk kez otomobil fiyatları ve mazot fiyatlarındaki indirim elde etmek üzere bir fazla kalemde geriledi. 1,44’lük düşüşün 1,17’si ulaştırmadan geldi. Gıdadaki indirimler ağırlıklı ulaştırma masraflarındaki gerilemeden kaynaklandı. Sağlık, ev, restoran oteller ile mevsim geçişi olması nedeniyle giyim ve ayakkabı da enflasyon artmaya devam etti. Ama yıl sonuna kadar KDV oranı yüzde 18’den yüzde 8’e indirilen mobilyada indirimin etkisi görülürken, ÖTV oranları yüzde 6,7’den sıfıra düşürülen beyaz eşyada fiyat düşüşü yüzde 4’lerde kaldı. Otomobilde ise indirim tutarı yüzde 13 oldu. Yani ÖTV indirimi büyük oranda fiyata yansıdı.
