Kuş yaşamını koruma örgütlerinin koalisyonu ‘BirdLife International’, yeni bir istatistik analizi yaparak, 21. yüzyılda 8 kuş türünün soyunun tükendiğini duyurdu.
Bunlar aralarında ‘Rio’ çizgi filmlerinin kahramanı olarak bütün dünyada gönülleri fetheden Brezilya’nın parlak mavi papağanı ‘Spix ’s macaw’ da var.
Tarihte soyu tükenen kuşların çoğunlukla küçük adalarda yaşamış türler olduklarına, bunların halk tarafındnan fazla avlanma veya başka bir türün istilasına uğrama sonucu ortadan kalktıklarına dikkat çeken ‘BirdLife International’, bu kere çok manâlı bir başkalaşım olduğu uyarısı yaptı.
ORMANLAR YAHUT YAŞAM DA YOK
21. yüzyılda soyu tükenen 8 kuştan 5’inin Güney Amerika anakarasına özgü türler olduğunu duyuran ‘BirdLife’, Brezilya’da yaşayan bu kuşların insanların hesaplı faaliyetleri nedeniyle Amazon ormanlarının yok olması ve doğal ortamlarının ortadan kalkması yüzünden dünya üzerinden silindiklerini belirtti.
SEPEP: İNSAN
Örgütün baş bilim insanı Stuart Butchart, yaptıkları son araştırmaya göre, kıtalarda bir cet tükenmesi krizinin gelişmekte olduğunu, bunun doğal yaşam alanlarının halk tarafından yok edilmesinden kaynaklandığını söyledi.
”İnsanlar soyu tükenmekten laf ettiklerinde akıllarına dodo kuşu geliyor, fakat günümüzde soyların tükenmesi devam ediyor ve tırmanıyor” diyen Butchart, şunları söyledi:
”Tarihsel olarak kuş soylarının tükenmesi yüzde 90 oranında ücra adalardaki minik popülasyonları vururdu. Lakin bundan böyle ata tükenmeleri gitgide artarak büyüyenbir dalga halinde kıtalara yayılıyor, bu da sürdürülemez tarım, kanalizasyonun sulara karışması, ağaçların kesilmesi sonucu habitat kaybından kaynaklanıyor.”
26 BİNDEN ARTI NESIL TÜKENME TEHLİKESİYLE KARŞI KARŞIYA
Uluslararası Doğanın Korunması Birliği’nin (IUCN) bu yılki ‘Kırmızı Liste’ değerlendirmesine tarafından yeryüzünde 26 bini aşkın canlı türü artık tehdit aşağı.
“6. BÜYÜK TÜKENİŞ ÇAĞINA GİRİLDİ”
IUCN’nin dile getirdiği dünyanın 6. büyük tükeniş çağına girdiğine dair endişeyi doğrulayan birçok araştırma yayımlandı.
Bu yüzyılda soyu tükenen kuşlar aralarında yalnızca Brezilya’ya özgü olan aydınlık mavi makav (Spix ’s macaw), gizemli ağaç avcısı (cryptic treehunter), Alagoas bölgesinin yaprak gözcüsü (Alagoas foliage-gleaner) ve 15 santim boyundaki Pernambuco bölgesinin serçe baykuşunun (Pernambuco pygmy-owl) olması dikkat çekiyor. Arjantin, Uruguay ve Brezilya’da yaşamış mat mavi makav (glaucous macaw) da doğal alanı olan palmiye ormanlarının çiftçilik faaliyetleri için kesilmesiyle ortadan değil oldu.
RIO’NUN ESİN KAYNAĞI PRESLEY DE 4 YIL ÖNCE ÖLDÜ
Carlos Saldanha’nın yönettiği meşhur canlandırma film Rio’nun kahramanı ‘Blu’ya esin kaynağı olan gerçek papağan ‘Presley’, 2000 ’lerin başlarında ABD’nin Colorado eyaletinde bulunduğunda birdenbire bire meşhur oldu. Çoğu akrabası gibi 1970 ’lerde Brezilya ’dan kaçırılmıştı.
Kaçakçılar kadar dünyaya geldiği Brezilya’nın Kuzey Bahia bölgesinden çıkarılan kuş, Avrupa’daki birkaç özel koleksiyondan sonradan Batı Amerika’ya getirilmişti.
Presley, doğada dünyaya gelmesi, özgün genetik özellikler taşıması ve bunun sonraki nesillere aktarabilme fırsatı sağlamasından ötürü biyoloji dünyası için de tartı taşıyordu. Çiftleşerek türün devamını sağlaması için Brezilya ’ya götürülen Presley, gereksinim duyulan genetik çeşitliliğin kuş nüfusuna geçirilmesi için umut taahhüt ediyordu, oysa 2014 yılında 40 yaşındayken Sao Paolo kentinde yavru bırakmadan öldü.
Bugün hayatta olan onlarca mavi makav ise barınak çiftleşmesiyle doğdu ve özel koruma bölümlerinde tutuluyor. Yani kendi başlarına hayatta kalma ve artış şansları bulunmuyor.
