Tarihe tanıklık eden matbaa makinesi

Tarihe tanıklık eden matbaa makinesi
Tarihe tanıklık eden matbaa makinesi
Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

Sivas Kongresi’nde alınan kararla Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün direktifi üstüne “Ulusal Çaba Hareketi”nin sesi olarak yayın hayatına başlayan “İrade-i Milliye” gazetesinin basıldığı basımevi makinesi, Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi’nde orijinal haliyle ziyaretçileri tarihte yolculuğa çıkarıyor.

BÜYÜK ALAKA GÖRÜYOR

Kongrede alınan kararla 14 Eylül 1919’da Mustafa Kemal Atatürk göre kurulan ve Vilayet Matbaası’nda basılarak Ulusal Uğraş Hareketi’nin sesi olan İrade-i Milliye gazetesinin nüshalarının basımının yapıldığı matbaa makinesi, müzenin antre katındaki odada yer alıyor. Müzeyi gezenler, ilgiyle inceledikleri basımevi makinesi önünde fotoğraf çektiriyo

“GÜNÜMÜZE DEK ULAŞTI”

Sivas Valisi Davut Gül, ulusal mücadelenin topyekün bir uğraş olduğunu ve bunun basın, yurttaş ve asker boyutuyla her anlamda birlikte yürütüldüğünü söyledi. O dönemde de İrade-i Milliye gazetesinin manâlı bir tayin üstlendiğine göze çarpan eden Gül, “Müzemizdeki makine, gazeteyi basan orijinal alet ve günümüze dek ulaşmış.” dedi.

“BÜYÜK ZENGİNLİKLERDEN BİRİ”

Basımevi makinesinin son sahibinin Sivas Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Fikret Ünsal olduğunu ve yapılan girişimler sonucu müzeye kazandırıldığını dile getiren Davut Gül, “Cihaz halan çalışıyor. Sivas Kongre Müzesi’nde bir zenginlik var ama en manâlı zenginliklerinden bir tanesi İrade-i Milliye gazetesini basan orijinal makinenin burada olması. O tarihteki makineleri çok az yerde görebilirsiniz. Dolayısıyla bu da bizim değerimiz.” diye konuştu.

Tarihe tanıklık eden matbaa makinesi

İREDE -İ MİLLİYE GAZETESİ

Sivas Kongresi toplanmadan önceki günlerde gelen delegeler, ulusal ülkü ve hareketlerin geniş ve sürekli biçimde yayımlanması için bir gazetenin çıkarılması gereği üstünde durdu.

Kongrenin 10 Eylül’deki toplantısında alınan kararla “İrade-i Milliye” adıyla bir gazete çıkarılması kararlaştırıldı. Bu gazetenin sorumluluk sahibi yöneticiliği için siyasi kuruluşlarla ilişkisi olmayan bir isim arayışına girişildi.

Sivaslı bir genç olan Selahattin (Ulusalerk) bu işle görevlendirildi. Gazetenin birincil sayısı 14 Eylül 1919 günü yayımlandı. İrade-i Milliye, Heyet-i Temsiliye namına yayım yapmak için kurulan ilk milli mücadele gazetesi oldu.

Gazetenin ilk beş sayısında meydana çıkan yazılar, Mustafa Kemal Paşa kadar yazıldı, İsmail Hami (Danişment) göre gazeteye ismi kullanılmadan aktarıldı.

Tarihe tanıklık eden matbaa makinesi

GÜÇ KOŞULLARDA BASILDI

Birincil sayısında gazetenin çıkış amacı, “Ulusal hareketin halka ve dünyaya duyurulması” olarak açıklandı. Gazete, o günün şartlarında zor bela çıkarılıp dağıtıldı. Şimdiki valilik binasının güneydoğusunda bulunan binada, Vilayet Basımevi’nde baskısı yapıldı. Heyet-i Temsiliye’nin Sivas ’tan ayrıldığı güne dek (14 Eylül-18 Aralık 1919) 19 sayı yayımlandı.

İrade-i Milliye gazetesinin birincil 40 sayısı daha sonra beş sayı daha eklenerek Sivas Belediyesi göre aslı ve yeni Türk harfleriyle her zaman basılıp, araştırmacıların hizmetine sunuldu.

Tarihe tanıklık eden matbaa makinesi