Çocuğun, hangi nesil besine, ne miktarda ihtiyacı olduğunu bilmemesi, yamalı gıda alımı, hatalı besin seçimi, besinlerin hazırlanması, pişirilmesi ve saklanmasında yanlış uygulamalar, okullarda bahşedilen besinlerin uygun olmayışı hatalı beslenmeye ve dolayısıyla önemli sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Memorial Bahçelievler Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Handan Yaşar, mektep çağındaki çocukların beslenmelerinde dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi. Hatalı beslenmenin alışkanlık haline gelmesine yol açan faktörler şöyle sıralanmaktadır:
– Meyve suları, meyve aromalı içecekler ve öteki alkolsüz içecekler evde ve konut dışı ortamlarda çocukların çoğu kez tükettiği seçenekler haline gelmiştir. Bu herif içecekler yüzde 100 meyve suyu olmadıkça meyve içermemekte ve kalori vermelerine rağmen fazla eksik gıda değeri içermektedir.
– Okul çocukları zaman bulamamaları ve sabahtan aç hissetmemeleri gibi gerekçelerle çoğunlukla kahvaltı etmeden okula giderler. Keza kız çocukları arkadaşlarından etkilenerek şişmanlama korkusu ile öğün atlamaktadır. Düzenli kahvaltı eden çocukların bilişsel işlevleri daha iyi, hafızaları daha dinç olur.
– Fast food ve abur cuburla beslenme alışkanlığı seri yaşam temposu nedeniyle doğmuş ve sonradan da bir yaşam tarzı haline gelmiştir. Bu nesil gıda yüksek enerjili ve besleyici değeri olmayan bir beslenme biçimidir. Bu şekilde beslenenlerde, hipertansiyon, obezite, gastroözefagial reflü hastalığı, inflamatuar bağırsak hastalığı ve vitamin-mineral eksikliği problemleri görülür.
– Çocukluk ve erginlik döneminde başlayan fazla kilo alımının, ileri yaşlarda da devam ettiği ve hipertansiyon, ateroskleroz, herif II şeker hastalığı ve uyku apnesi gibi önemli sıhhat sorunlarına niçin olduğu bilinmektedir. Aile öyküsü de obezitenin gelişmesi için bir tehlike faktörüdür. Anne-babadan biri obez ise çocuk yüzde 30, her ikisi de obez ise yüzde 70 obez olma riskine sahiptir. Uygun Olmayan beslenme alışkanlıkları ve hareketsiz yaşam da obezitenin gelişmesinde rol oynar.
– Televizyon ve bilgisayar başında geçirilen zamanın artması ve bunların karşı yüksek enerjili düşük besleyici değeri olan besinlerin tüketilmesi, servis ile okula gitme, yürüme ve spor alışkanlıklarının olmaması obeziteye davetiye çıkarır.
Gıda porsiyonlarını bu şekilde hazırlayın
– Şekerler ve yağlar fazla az kullanılmalı.
– Et, balık, tavuk, kuru baklagiller, yumurta ve yağlı tohumlar 2-3 porsiyon.
– Süt, yoğurt, peynir grubu 2-3 porsiyon.
– Meyve sebze grubu 4-6 porsiyon.
– Ekmek, tahıl, pirinç, makarna grubu 6-9 porsiyon.
Çocuk beslenmesinde önerilen porsiyon miktarlarının yetişkinler için olan porsiyon miktarlarına tarafından daha az olduğu unutulmamalıdır. Beslenme gruplarının bir porsiyona karşılık gelen miktarları şöyle sıralanabilir;
– Süt grubu: Süt, yoğurt, kefir 200 ml, beyaz peynir 60gr
– Et grubu: Kırmızı ve beyaz et 100 gr, balık 150 gr, yumurta 2 adet
– Ekmek ve tahıl grubu: Tüm ekmek türleri 50 gr, makarna, erişte, pirinç, bulgur 50 gr, simit 50 gr
– Sebzeler: Yeşil yapraklı sebzeler 200 gr, diğer sebzeler 150 gr
– Meyveler: Karpuz, kavun gibi büyük meyveler 150 gr, elma, armut, şeftali, portakal, 150 gr, erik, kayısı, incir, kivi, kuru meyve 30 gr, taze meyve suyu 100 ml
– Kuru baklagiller 60 gr.
