İnşaat Mühendisleri Odası Rize Şube Başkanı Murat Printer, Rize’de çatlaklar sebebiyle boşaltılan 8 katlı binayı ve dolgu sahasındaki problemli yapılar hakkında konuşarak “Rize’de inşallah 10 sene içerisinde kimsesiz çöken binaları burada seyretmeyiz” dedi.
Rize’de duvarları çatlamaya başlayınca geçtiğimiz gün tahliye edilen 8 katlı binada incelemeler başlamıştı. Başlayan incelemelerin gerisinde konu ile ilgili açıklamalarda yer alan İnşaat Mühendisleri Odası Rize Şube Başkanı Murat Yazıcı, boşaltılan 8 katlı binada maddi anlamda gözle görülebilir bir tehlikenin olmadığını, her şeyin laboratuvar sonuçlarına bağlı olduğunu dile getirerek “Yeniköy Mahallesi’ndeki binaya baktığımda maddesel anlamda gözle görülebilir bir şey görmedim. Yapısal bir kusur görmedim. Tehlike içerecek bir durum binada yok. Fakat Çevre Şehircilik Müdürlüğü ve AFAD müdürlüğü zeminde bir denetim, analiz ve analizler yapacaklar. Bu analizlerle beraber zemindeki durumu anladıktan sonra o binanın durumu ile alakalı açıklama gerçekleştirmek lüzumlu” dedi.
“Kapınız kapanmıyorsa, cam ve çerçevenizde kırıklar oluşmaya başlamışsa, camlarınız eğer kapanmıyorsa lütfen en yakın kuruma başvurun”
İstanbul’da meydana gelen buna aynı olayların halk müziği içerisinde panik meydana getirdiğini dile getiren Printer “Birkaç gündür İstanbul’da aldığımız kötü olayların neticesi burada insanlarımızın ruh haline de etki etmiş her hâlükarda, ufak tefek sesleri, binamızdaki ufak tefek çatırtı çuturtuları da infial oluşturacak şekilde değerlendirmemek lazım gerçekten. Binalar fiilen kendi içinde yaşarlar. Bunu yaşarken de hareket ederler. Bu sağlam zemin ile ilgili, binanın yapı anlamıyla ilgili. Yeniköy Mahallesi’ndeki eve geldiğimiz süre bu binada çok riskli bir koşul varsa o zaman oradakilere şunu söylememiz lazım. Kapınız kapanmıyorsa, sırça ve çerçevenizde kırıklar oluşmaya başlamışsa, camlarınız eğer kapanmıyorsa lütfen en yakın kuruma başvurun. Binayı boşaltmaları, orada tedbir almaları, daha fazla tehlike yaratabilecek durumları ortadan kaldırmaları falan güzel” ifadelerini kullandı.
“Ekrem Orhon mahallesinde şehirsel dönüşümün bir lahza önce başlamışını ümit ediyoruz”
Rize’de tehlike altında yer alan bir diğer mahalle Ekrem Orhon Mahallesi için bahşedilen kentsel değişim kararının bir lahza çnce uygulamaya geçmesini ümit ettiklerini dile getiren Murat Yazıcı “Ekrem Orhon Mahallesi ile ilgili biz programlar yaptık. Bununla ilgili raporları da biz ilgili kurumlara sunduk. Sağ olsun devletimiz ciddiye aldı bu konuyu. Çevre ve Şehircilik Bakanı buraya gelerek tahlil yapıp yapısal bir tehlike olduğu ortaya çıktı ve şehirsel dönüşüme aldılar bu alanı. Kentsel dönüşümün biran önce başlamasını ümit ediyoruz. Kentsel dönüşümünde vatandaşı mağdur etmeden, devleti zarara uğratmadan yapılabileceğine inanıyorum. 1960’larda başlayan dolgu planlarıyla beraber bu alanlarda yapılan planlarda herhangi bir izolasyon tedbiri yoktu. Denizi doldurduk temelleri tuz su etkisi altında bırakarak binalar kurmaya başladık. Ilk etapta baktığımızda 3-4 katlı binalardı ve emin bir mühendislik hesap ve ilkelerini içermiyorlardı. Zamanın siyasilerinin her gelişte buraya kat vererek kat sayılarını arttırmaları burada oysa binaların hem mühendislik hesap, ilkeleri olmaması, ayrıca tuz su etkisi aşağıda olmaları, ayrıca de taşıyıcı sistemi herhangi bir hesap ilkesine dayalı yapılmadığından nedeniyle kat arttıkça aşağıdaki riski daha da arttırdık. Zamanla deniz suyunu demir vasıtası ile 10’uncu kata dek getirerek malzemeyi de deforme etmiş durumda. Bu tehlike sabahleyin akşama kadar çökecek durumda mıdır, hayır. Binalar çökmeden önce ben çöküyorum, çökeceğim diye haber vermeye başlarlar. Haber vermenin bir örneği de Yeniköy Mahallesi’nde kısmen yaşanmış bir olaydır” şeklinde konuştu.
“Bütün binalarımız aşağı yukarı tuz su etkisinde”
Bir fazla binanın tuzlu suyun etkisinde olduğunu ve böylece tuz suya emrindeki paslanmaların betona zarar verdiğini dile getiren Yazıcı “Birkaç yapı için bunları söyleyebiliriz, tamamı öyledir diye bir iddiada bulunmak ütopik bir iddia olur fakat bütün binalarımız az çok tuz su etkisinde. Rize’de tuz su etkisiyle korozyonu hızlanmış, beton kalitesi düşmüş bir fazla binamız var. Bir fazla yapı birbirine yaslandığı için, taban alanı çok geniş bir alana yayıldığı için yer sarsıntısı yükü dediğimiz bu yanal yükü aldıkları zaman dönme hareketini defalarca beraber yapmadıkları için şuan da ayakta duruyorlar. İnşallah 10 sene içerisinde tek başına çöken binaları burada seyretmeyiz” biçiminde konuştu.
Eğik binalara direklerle yardım olmuşlar
Rize’nin Engindere Mahallesi’nde ise zeminde meydana gelen kaymadan dolayı 4 binada eğim meydana gelmişti. Bu eğimler ise her yıl azıcık daha artarak binada çöküntü riski oluşturuyor. Vatandaşlar ise binalarının balkonlarına zeminden başlayarak uç vasıtası ile takviye yaptı. Balkonlara dikilen bu direklerin bir çözüm olmadığını dile getiren Rize İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Murat Printer vatandaşların bu yaptığını ‘Laz Fıkrası’ olarak değerlendirdi. Yazıcı “Orada yurttaş balkona gönder vererek kendi başına bir çözüm üretmiş zaten. Gerçekten Laz fıkrası gibi ama çözüm güzel bence. Bina tabi yattıkça siz yana uç verin ayakta durur diye bir mantık değil. O bölgede binalar sağlam lakin zeminde zemin sıvılaşması, kısmen oturma, altta balçık tabakasının alınmaması, zemini sağlamlaştırmadan yukarıya çıkılması ve bol toprağın üzerine binanın yapılması, binanın önem merkezinin belirlenmiş bir yöne kayarak basmasından kaynaklı bir sorun var orada. Vatandaşın dediği gibi iki tane yelken direği vererek binayı kurtarır mantığı günü kurtarmaktır. Yoksa orada oturan arkadaşlara soruyorum ‘Abi kendimi bir bırakıyorum evdeki eğimden kendimi sonda buluyorum’ diyor. Hanımlarında hoşuna gidiyor. Eve suyu döktüğünde gider de yattığı taraftaysa suyu kolay yoldan terhis edebiliyorlar. Yapısal anlamda, can güvenliği anlamında devlet halk iş birliği ile o binaların biran önce boşaltılıp yenilenmesi gerekmektedir” ifadelerini kullandı.
